7 priča o samoubicama

Strah od hapšenja i gubitak ljubavi bili su glavni razlozi da pojedine javne ličnosti dignu ruku na sebe.

1. Anica Savić Rebac – Gubitak najdražeg bića

Čuvena intelektualka prvi put je pokušala da se ubije iste noći kad joj je umro suprug Hasan. Ubila se 7. oktobra 1953. iz četvrtog pokušaja, kad je sebi ispalila metak u srce.

Anica Savić Rebac, uz Isidoru Sekulić i Kseniju Atanasijević, smatra se najučenijom srpskom ženom. Rođena je 1892. u Novom Sadu kao jedino dijete Milana Savića, književnika, i Julijane Savić, rođene Davidovac, domaćice. Još kao gimnazijalka čitala je u originalu antičke i moderne pisce, prevodila, sa 13 godina objavila je prve pjesme u Brankovom kolu, a sa 17 napisala prvi esej. Cijeli Novi Sad govorio je o njenom daru i o tome da čita na njemačkom, engleskom, francuskom, latinskom, grčkom…

2. Branko Miljković – Vješanje o mlado drvo

Poznati srpski pjesnik 12. februara 1961. godine pronađen je obješen u parku na periferiji Zagreba. Njegovi prijatelji su mislili da je ubijen.

Branko Miljković je bio jedan od najpoznatijih srpskih i jugoslovenskih pjesnika druge polovine dvadesetog vijeka. Rođen u Nišu 1934. godine, u Beograd je došao na studije filozofije i na Filozofskom fakultetu diplomirao 1957. Brzo se sprijateljio s pjesnicima Vaskom Popom i Ivanom Lalićem.

Ostalo je nejasno da li je zbog ličnih nesporazuma s nekim beogradskim pjesnicima i prijateljima koje je optuživao da ga uhode za račun Komunističke partije ili zbog nesrećne ljubavi Miljković u jesen 1960. godine prešao u Zagreb. Zaposlio se kao urednik literarne redakcije zagrebačkog radija i odao alkoholu.

U noći između 11. i 12. februara 1961. viđen je kako pije u društvu nekoliko djevojaka. Prema iskazu svjedoka, bio je veseo, čuli su ga kako je govorio da je završio s uobraženim urednicima, političkim ulizicama i Komunističkom partijom, i da sprema za štampu novu zbirku pjesama. Ubrzo nakon ponoći napustio je prijatelje za stolom rekavši da mora da se sastane s nekim.

Ujutro je pronađen obješen o drvo u parku na periferiji Zagreba. Imao je 27 godina.

3. Branko Ćopić – Skok na beton

Pisac je patio od depresije  i bio je u strahu od hapšenja, pa se 26. marta 1984. ubio skokom s mosta pod kojim je proveo prvu noć u Beogradu.

Ako je u ovoj zemlji neko i samo jednu knjigu pročitao, onda je to vjerovatno knjiga Branka Ćopića. Rođen je pod Grmečom krajem 1914. godine, ali je u crkvene knjige upisan prvog dana 1915. godine i to se uzima za datum njegovog rođenja.

U partizane je otišao 1941. godine. Poslje rata, sa suprugom, ljekarkom Bogdankom Ilić Cicom, proputovao je svijet; obišao je više od 30 zemalja, ali u Njemačku nikad nije htio da ode.

Poslednje godine života proveo je mučen depresijom i bolesnim strahom da će biti uhapšen i strijeljan. Život je okončao u predvečerje 26. marta 1984. godine skokom s Brankovog mosta, pod kojim je proveo svoju prvu noć u Beogradu kad je došao na studije. Glumac Tomo Kuruzović, piščev blizak prijatelj i tumač mnogih njegovih književnih junaka, pričao je da je Ćopić svojevremeno, sjedeći s prijateljima u kafani, komentarisao vijest iz novina da su nekog samoubicu koji je skočio s mosta izvadili iz vode: “E, mene, vala, nećete tako zajebati!” Pisac je skočio na beton.

Prolaznik koji se u tom trenutku zatekao na mostu povikao je: “Nemojte”, ali je pisac samo odmahnuo rukom i zakoračio u ambis.

Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju. Nekoliko mjeseci kasnije, u metalnoj kutiji “pelikan”, nađenoj u njegovom radnom stolu, pronađeno je njegovo oproštajno pismo: “Sam je kriv za svoju smrt. Vadili su ga iz govana mnogi dobri drugovi, pa nije pomoglo. Bio je to Hektor, ambasador Meksika, sada je u Turskoj, i Selim Numić, i Ratko Novaković, i Cica, bog je ubio dabogda! I njegovi brojni čitaoci, ali ništa nije pomoglo. Pomozite joj da preživi ovu moju bruku i sramotu ako je ikako moguće. Zbogom, lijepi i strašni živote! Mart mjesec, 1984. Branko Ćopić.”

4. Goran Ivandić – Skok ili pad s prozora “Metropola”

Bubnjar grupe „Bijelo dugme “ skončao je život 13. januara 1994. godine.

Goran Ivandić zvani Ipe, rođen 1955. godine, počeo je da se bavi muzikom još kao dječak. Imao je 15 godina kad je u muzičkoj sekciji Pionirskog centra “Boško Buha” u Sarajevu počeo da svira bubnjeve. Zbog muzike je ponavljao drugi razred gimnazije i školovanje nastavio vanredno, ali je postao jedan od najtraženijih bubnjara u gradu. Sa 18 godina prešao je u Bijelo dugme i u punoj mjeri iskusio slavu.

U noći između 12. i 13. januara 1994. skočio je sa šestog sprata beogradskog hotela “Metropol”. Njegovi prijatelji su tvrdili da je teško podnio raspad benda, da kao Jugosloven nije mogao da otrpi ni propast otadžbine, a da su “smrt oca i porodične trzavice od njega načinile samotnjaka koji je lutanjem po svijetu skrivao svoju čežnju za domom i utočištem”. Uz to, navodno je imao problema sa srcem i bubrezima. U trideset i devetoj godini odlučio je da više ne živi.

5. Gordana Stošić – Vjenčanje s Dunavom

Pjesnikinja, koja je osamdesetih godina skandalizovala srpsku javnost, 1994. godine skočila je ka Dunavu sa zemunske desetospratnice.

Gordana Stošić diplomirala je književnost i bila je profesor u jednoj gimnaziji. Osamdesetih godina prošlog vijeka u svijetu su na vrhuncu popularnosti bili Erika Džong i Čarls Bukovski, svako na svoj način pripovedajući o svojim seksualnim iskustvima, a Gordana Stošić objavila je svoju prvu zbirku erotske poezije.

Njeni stihovi citirani su uz kikotanje i podsmjeh, ili uz divljenje.

Prepoznavši u svojoj profesorki bunt svojstven njihovoj generaciji, đaci su joj otvoreno iskazivali podršku.

Možda je baš zato dobila otkaz. Ostala je bez prihoda, a zatim se okončala i njena dugogodišnja ljubavna veza. Nevična praktičnim stvarima, ostala je i bez stana, na ulici.

Tragedije su se nizale: početkom devedesetih, u razmaku od deset dana, umrli su joj roditelji i Gordana Stošić je poklekla – završila je u psihijatrijskoj bolnici. Po izlasku je često govorila prijateljima: “Ja nikom nisam potrebna!”

Neočekivano je i na brzinu ušla u jedan brak i izgledalo je da se izliječila od trauma. Međutim, kada je ubrzo shvatila da se “ne uklapa ni u jedan sistem”, poslala je svojim prijateljima pozivnice da prisustvuju njenom ‘’vjenčanju s Dunavom’’.

A onda je u cik zore u ljeto 1994. godine ka Dunavu skočila sa zemunske desetospratnice. Na beton. U smrt.

Tek je bila ušla u četrdesetu godinu života.

6. Nikola Koljević – Samoubistvo sa dva metka

Potpredsednik Republike Srpske pucao je u sebe 16. januara 1997.

Univerzitetski profesor Nikola Koljević, teoretičar moderne književnosti, političar i jedan od najviših funkcionera Republike Srpske, rođen je 1936. u Banjaluci. Važio je za jednog od najcjenjenijih poznavalaca Šekspira.

Na prvim višestranačkim izborima 1990. izabran je za srpskog člana Predsedništva SR Bosne i Hercegovine. U aprilu 1992. godine napustio je Predsedništvo SR BiH i za vrijeme rata bio potpredsednik Republike Srpske. Nosilac je najvišeg odlikovanja – Ordena RS s lentom. Obavljao je dužnost prorektora Univerziteta u Istočnom Sarajevu. Pucao je sebi u glavu 16. januara 1997. na Palama, a od posljedica je preminuo u Beogradu devet dana kasnije.

7. Vlajko Stojiljković – Dugo najavljivana smrt eksministra

Funkcioner SPS 11. aprila 2002. ispred zgrade Savezne skupštine izvadio je pištolj i pucao u sebe. Mnogim ljudima je podijelio svoje oproštajno pismo.

Vlajko Stojiljković, rođen 1937. u porodici stolara i gvožđara u Maloj Krsni kod Požarevca, postao je ministar policije u vladi Miloševićevog premijera Mirka Marjanovića četiri dana nakon ubistva ministra policije Radovana Stojičića Badže 11. aprila 1997. godine.

Izložen bojkotu drugova iz SPS koji ga krive za uspješan prevrat opozicije 5. oktobra, s jedne strane, i suočen s mogućnošću da bude optužen u Hagu, Vlajko Stojiljković u ljeto 2001. godine donosi odluku o samoubistvu i saopštava je prijateljima. Naknadno će se ispostaviti da je mnogima davao razne verzije svog oproštajnog pisma, ali da niko nije ozbiljno shvatao njegovu namjeru.

Savezna skupština 11. aprila 2002. usvojila je Zakon o saradnji s Haškim tribunalom i donijela odluku o amnestiji pobunjenih Albanaca na jugu Srbije. Iako je bio poslanik, Stojiljković nije prisustvovao sjednici parlamenta, već se nešto prije 19 sati pojavio u zgradi Skupštine i sastao s poslanikom SRS Filipom Stojanovićem, kome je predao još jednu verziju svog oproštajnog pisma.

Desetak minuta kasnije, u sumrak, izašao je na svečani ulaz i odmah zatim izvadio pištolj iz džepa i pucao u sebe pred gomilom policajaca, novinara i snimatelja koji se tu čekali kraj zasedanja.

(Kurir)