Amfilohije život posvetio narodu i crkvi
Mitropolit Amfilohije rođen je kao Risto Radović na pravoslavni Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači.
Važio je za jednog od najobrazovanijih vladika u Srpskoj pravoslavnoj crkvi, a napisao je i preveo više od 20 knjiga. Govorio je grčki, ruski, italijanski, njemački i francuski, a u naučnom radu koristio se starogrčkim, latinskim i crkvenoslovenskim.
Završio je Bogosloviju Sv. Save u Beogradu, a na Bogoslovskom fakultetu SPC u Beogradu diplomirao 1962. godine. Pored teologije, na Filozofskom fakultetu Univerzitetau Beogradu, studirao je klasičnu filologiju.
Postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu, odakle prelazi u Atinu, u kojoj tokom sedmogodišnjeg boravka pored svešteničke službe, na grčkom jeziku uspijeva doktorirati s tezom o Grigoriju Palami.
Zamonašio se 1967. u Grčkoj, gdje dobija ime Amfilohije, a već naredne godine postaje jeromonah. Po povratku u Beograd izabran je za dekana Bogoslovskog fakulteta i vanrednog profesora, da bi krajem 1985. rukopoložen je za episkopa banatskog sa sedištem u Vršcu, odakle je uoči Božića 1991. godine došao na Cetinje i biva ustoličen u mitropolita crnogorsko-primorskog.
Obnova crkvi i manastira nakon komunizma
U Cetinju tada otpočinje misiju vraćanja vjernika Crkvi, nakon dugogodišnje komunističke vlasti, na kojoj će mu i decenijama poslije generacije vjernika ostati vječno zahvalne.
Kao mitropolit crnogorsko-primorski podstiče obnovu crkvi i manastira, koje su nakon dugogodišnjeg komunizma ostale zapuštene, a broj sveštenika umanjen. Uporedo sa širokom izdavačkom aktivnošću, 1992. godine pokreće zvanično glasilo Crnogorsko-primorske mitropolije „Svetigora“, a nekoliko godina kasnije pokrenuo je i Radio Svetigora.
Ipak, požrtvovanost i istrajnost u borbi za očuvanjem najsvetijeg mitropolit Amfiohije, Đedo, kako su ga od milja zvali vjernici i sabornici u borbi, pokazaće godinama kasnije, kada Skupština Crne Gore usvaja sporni Zakon o slobodi vjeroispovjesti.
Sukom i zahlađivanje odnosa mitropolita Amfilohija i crnogorske vlasti svoje korjene ipak pronalaze mnogo ranije, prije skoro tri decenije, kada se u Crnoj Gori javlja pokret za odvajanje Crne Gore od Srbije i formiranje Crnogorske pravoslavne crkve, koju Amfilohije naziva „zloćudnom izraslinom“, „nekrofilskom“, „bezbožničkom“. U ljeto 2005. godine mitropolit Amfilohije je organizovao akciju kojom je na vrh planine Rumije helikopterom podgoričkog garnizona postavljena metalna crkva. U govoru koji je održao nakon najave vlasti Crne Gore da će crkvu ukloniti, rekao je između ostalog i: „Кo sruši taj hram, Bog ga srušio – i njega i njegovo potomstvo, i časni krst mu sudio.“
Mitropolit Amfilohije na čelu najduže litije
Kada je lider DPS-a i predsednik Crne Gore Milo Đukanović najavio da će raditi na obnovi autokefalne crnogorske crkve, Amfilohije je poručio da je to prvi put u istoriji da ateista hoće da pravi crkvu. Zbog toga se vjerovatnoi smatra jednim od najzaslužnijih što je nakon tri decenije pao režim Mila Đukanovića, a njegov DPS postao opozicija u Crnoj Gori.
Dok je neustrašivo stajao na čelu kilometarski dugih litija i bio predvodnik očuvanja viševjekovnih svetinja Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori mnogi su ga nazivali ratnikom u mantiji.
Sa molitvama i vjerom uspio je ono što mnogi nisu puškama, topovima i visokobudžetnom propagandom.
Protivnici su ga često kritikovali da se previše bavio politikom, dok je on na takve kritike odgovarao – ako je briga o biću naroda i o njegovom dostojanstvu politika, onda se jesam bavio politikom.
Dok se kao kovid pacijent liječio u crnogorskom Kliničkom centru u Porodici jednako kao i u životu ostao je smjeran, vispren, mudar, poslušan, neustrašiv. Dodatnu odgovornost ne samo kao ljekarima, već i kao vjerujućim ljudima, predstavljala je vladičina isključiva želja da se liječi u Crnoj Gori, jer je te večeri kada je primljen u bolnicu rekao: “Nosiću krst ove pošasti s narodom. Ne želim da u ovim najtežim trenucima napuštam Crnu Goru”.
Amfilohije je često govorio vaspitavan sam uz gusle i pripovedanja o čojstvu i junaštvu.
Nažalost, mitropolit Amfilofije iz borbe sa virusom korona nije izašao kao pobjednik.
Oglasio se patrijarh SPC: Ovo je jedan od najtužnijih dana
Patrijarh SPC Irinej izjavio je danas da smrt mitropolita Amfilohija predstavlja jedan od najtužnijih dana u istoriji Srpske pravoslavne crkve.
On je rekao i da je srpski narod ostao bez jedne velike ličnosti.
“Ovo je jedan od najtužnijih dana za našu Crkvu. Veliki gubitak i velika žalost. Otišao je jedan dobar čovek i vrstan teolog. Nismo to očekivali, nadali smo se će sve biti dobro završeno. Neka mu Bog da večno blaženstvo. Lišeni smo velike ličnosti”, rekao je patrijarh Irinej za portal Nova.rs.
Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije preminuo je jutros u Kliničkom centru u Podgorici nakon borbe s virusom korona.
Dodik: Vladika Amfilohije obezbijedio mjesto među velikanima pravoslavlja
Srpski član Predsjedništva BiH Milorad Dodik uputio je iskreno saučešće svim pravoslavnim hrišćanima u Crnoj Gori, Njegovoj svetosti patrijarhu srpskom Irineju i Srpskoj pravoslavnoj crkvi povodom upokojenja visokopreosvećnog mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija.
“Vijest da je otišao istinski pastir svog naroda primio sam s osjećajem velike tuge jer sam lično poznavao mitropolita Amfilohija i znao kakav značaj je imao njegov pastirski rad u Crnoj Gori, ali i šire. Danas ne tuguje samo Crna Gora ili naša Crkva, siguran sam da danas tuguje cijela vaseljena jer je mitropolit Amfilohije svojim i naučnim i pastirskim radom obezbijedio mjesto među velikanima pravoslavlja”, istakao je Dodik.
Srpski član Predsjedništva BiH naglasio je da posebne izraze saučešća šalje srpskom narodu u Crnoj Gori koji je okrepljenje, utočište i zaštitu godinama pronalazio upravo u crkvi koju je simbolizovao mitropolit Amfilohije, saopšteno je iz kabineta srpskog člana Predsjedništva BiH.
Mitropolit Amfilohije preminuo je jutros u Podgorici, u Kliničkom centru Crne Gore, od posljedica virusa korona.
Mitropolitu Amfilohiju je 6. oktobra dijagnostikovan virus korona, kada je i primljen u bolnicu.
Krivokapić pozvao tehničku vladu da povodom smrti mitropolita Amfilohija proglasi dan žalosti
Mandatar za sastav nove crnogorske vlade Zdravko Krivokapić pozvao je tehničku vladu da povodom smrti mitropolita Amfilohija proglasi dan žalosti.
“Ovim putem pozivam tehničku Vladu Crne Gore da proglasi dan žalosti zbog upokojenja mitropolita crnogorsko-primorskog gospodina Amfilohija! Crna Gora žali i žaliće i bez toga, ali vaša civilizacijska obaveza je da ispoštujete odlazak jednog od najvećih od nas u ovom vijeku!”, napisao je on na Twitter nalogu.
Abazović o Amfilohiju: Ljubav jedina stvara vječnost
Dritan Abazović, lider građanske koalicije u Crnoj Gori “Crno na bijelo” izrazio je saučešće svim vjernicima i sveštenstvu Mitropolije crnogorsko-primorske, povodom smrti mitropolita Amfilohija.
“Ljubav jedina stvara vječnost! Neka mu Bog podari vječni mir, a svima nama snagu da se izborimo za ideale koji su besmrtni”, napisao je Abazović na Twitteru.
Višković: Mitropolit Amfilohije dao nemjerljiv doprinos očuvanju vjere i nacije
Predsjednik Vlade Republike Srpske Radovan Višković uputio je telegram saučešća Njegovoj svetosti patrijarhu srpskom Irineju, Svetom arhijerejskom Sinodu Srpske pravoslavne crkve, Mitropoliji crnogorsko-primorskoj, sveštenstvu, monaštvu i svim vjernicima pravoslavne vjeroispovijesti povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija Radovića.
– Sa žaljenjem sam primio tužnu vijest o smrti arhiepiskopa cetinjskog mitropolita crnogorsko-primorskog i egzarha svetoga trona Pećkoga, gospodina Amfilohija. U ime Vlade Republike Srpske i u svoje ime, Vama, episkopima, sveštenstvu, monaštvu i vjernicima upućujem izraze najdubljeg saučešća – naveo je Višković u telegramu.
On je istakao da je odlazak mitropolita Amfilohija “veliki gubitak za našu svetu Crkvu, vjernike i sav pravoslavni narod”.
– Iskreno i predano služeći Gospodu, mitropolit Amfilohije dao je nemjerljiv doprinos očuvanju vjere i nacije, te obnovi duhovnog života, tradicije i jedinstva naroda. Ponosni smo što smo dio istorije kojoj je i on pripadao – navodi se u telegramu predsjednika Vlade Republike Srpske.
“U NAJTEŽIM VREMENIMA BIO JE UZ SVOJ NAROD” Cvijanovićeva uputila saučešće povodom smrti Amfilohija
Predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović uputila je saučešće Njegovoj svetosti patrijarhu srpskom Irineju, Svetom arhijerejskom Sinodu SPC, Mitropoliji crnogorsko-primorskoj, sveštenstvu, monaštvu i svim pravoslavnim vjernicima povodom smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija Radovića.
Sa tugom u srcu i dubokim žaljenjem primila sam tužnu vijest o smrti Njegovog preosveštenstva mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija. Mitropolit Amfilohije ostaće upamćen kao veliki prosvjetitelj, obnovitelj crkvenog i duhovnog života na području mitropolije i velikodostojnik koji je u najtežim vremenima sa svojim narodom dijelio dobro i zlo. Svojim djelima, ostavio je dubok trag u razvoju bogoslovske misli i očuvanju pravoslavlja kako na ovim prostorima, tako i šire, navodi se u telegramu saučešća predsjednice Cvijanović.
Dodaje se da njegov odlazak predstavlja nenadoknadiv gubitak za Mitropoliju crnogorsko-primorsku, Srpsku pravoslavnu crkvu i sve njene vjernike, kao i za cijeli pravoslavni i hrišćanski svijet.
– U ime građana Republike Srpske i u svoje ime, upućujem Vam izraze najdubljeg saučešća – navodi se na kraju telegrama.
RUSKI PATRIJARH KIRIL SE OPROSTIO OD MITROPOLITA AMFILOHIJA: On će ostati neustrašivi branilac Svete Crkve Hristove!
Patrijarh Moskovski i cele Rusije Kiril izrazio je saučešće srpskom patrijarhu Irineju zbog smrti mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija i tom prilikom istakao da će on ostati „kao svetiljka, goruća i užarena, kao nadareni teolog i nadahnuti propovednik, neustrašivi branilac Svete Crkve Hristove pre jakih vekova“, piše Spitnjik.
On se u pismu osvrnuo na mitropolitov život, kao i ulogu koju je odigrao u borbi za očuvanje svetinja u Crnoj Gori.
„Gospod Isus Hristos pozvao je na sebe izuzetnog arhijereja Srpske pravoslavne crkve, čije će ime u istoriji zauvek biti povezano s duhovnim preporodom Crne Gore nakon duge ere bogosluženja, neviđene neumorne borbe za spasavanje umirenih svetinja i očuvanje jedinstva naroda Božijeg u žrebu svetih Svetog Vasilija Ostroškog i Petra Cetinjskog“, navodi se u pismu ruskog patrijarha.
Patrijarh Kiril rekao je da će u molitvenom sećanju mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije ostati „kao svetiljka, goruća i užarena, kao nadareni teolog i nadahnuti propovednik, neustrašivi branilac Svete Crkve Hristove pre jakih vekova“.
„Molim se za počinak novozastupljenog gospodara u selima pravednika i nema bolesti, nema tuge, nema uzdaha, ali život je beskonačan“, napisao je patrijarh Kiril.
(N.S/ Banjaluka.net)
Oznake: Amfilohije, Mitropolit
Ivica Puljić, dopisnik Al Džazire, u Njujorku pokazao srednji prst Vuku Jeremiću i saradnicima
Parlamentarne stranke u Hrvatskoj značajan broj mandata daju koalicionim partnerima
