ARHIV SRPSKE: Jasenovačka građa dostupna svim građanima
Oko tri i po hiljade snimaka u koloru, deset puta više crno-bijelih, čine jasenovačku građu koja se nalazi u Arhivu Republike Srpske. Više nema potrebe da se ovo pitanje mistifikuje i da o njemu govore oni koji nikada nisu ni došli u Arhiv da se raspitaju o toj građi, kažu za ATV u Arhivu.
Oni koji su juče na sjednici Narodne skupštine o jasenovačkoj građi govorili na sva zvona trebalo bi, kažu, da znaju da je ona u vlasništvu Hrvatske i da je, nakon što je pohranjena i digitalizovana u Muzeju Holokausta u Vašingtonu, vraćena u Jasenovac.
“Građa je predata u Muzej Holokausta u Vašingtonu, tamo je sređena, što je bilo oštećeno zubom vremenam restaurirano je, konzervirano, digitalizovano, mikrofilmovano i dostavljeno Arhivu Republike Srpske, što u digitalnoj formi, što u mikrofilmu. Tu građu je Muzej Holokausta opet na osnovu drugog sporazuma sa Vladom Republike Hrvatske vratio u Jasenovac. Hrvatska je međunarodno priznata država, ta građa se čuvala u Jasenovcu, i vraćena je tamo u spomen područje”, rekao je Bojan Stojnić, direktor Arhiva Republike Srpske.
Skoro cijelu građu čine fotokopije, dok se originali i danas nalaze u muzejima u Beogradu, Zagrebu i Sarajevu. Mali broj predmeta koji su pronađeni na mjestu nekadašnjeg kocentracionog logora u kojem su krvnički ubijani Srbi, Jevreji i Romi, nalazi se u Memorijalnom muzeju Jasenovac.
“Imamo dio dokumenata, građe, koju su.. da li preživjeli logoraši ili članovi porodica logoraša dostavili. To je jako mali broj originalne dokumentacije i predmeta. I oni su vezani za žrtvu, dakle predmeti žrtve. Drugi način pribavljanja tih eksponata bio je dakle prilikom iskopavnja u Donjoj Gradini, pronađeni su neki češljići ogledalca itd, dakle ono što su žrtve ponijele sa sobom u jamu u koju su bačene. Isto tako veoma rijetki eksponati. I treći najveći dio jasenovačke zbirke eksponata čine replike”, istakao je Dragoslav Ilić, istoričar.
U Arhivu, uz najsavremeniju opremu ubrzano rade na digitalizaciji mirkofilmova koji su stigli iz Vašingtona, a koji će uskoro biti dostpuni i javnosti.
“Mi ono što sada radimo je digitalizacija ovog mikrofilmskog materijala i to će biti prebačeno u PDF format i u potpunosti dostupno na internetu”.
Sve što se nalazi u Arhivu, dostupno je svim građanima Republike Srpske.
Jasenovačka građa u digitalnoj formi dostupna je i na sajtu Arhiva Republike Srpske. Samo nekoliko klikova odvešće vas na mjesto najvećeg stradanja srpskog naroda u Drugom svjetskom ratu. Oni slabijeg želudca trebalo bi da budu oprezni dok istražuju, jer su neki od najsvirepijih zličina zabilježeni na fotografijama.
Priču o jasenovačkoj građi u život pokušavaju da vrate mladi opozicionari. Treba ih podsjetiti da je tu priču već istraživao Anketni odbor Parlamenta još 2001. kada su na vlasti bili upravo SDS i PDP. Tada je utvrđeno da jasenovačka građa nije prodana Hrvatskoj.
(ATV)
