BORENOVIĆ U NSRS: OHR je mogao davno biti zatvoren

Prenosimo u cijelosti obraćanje predsjednika Partije demokratskog progresa Branislava Borenovića tokom 18. posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske:

Poštovani zvaničnici Republike Srpske,

stav Partije demokratskog progresa po pitanju postojanja i djelovanja Kancelarije visokog predstavnika u BiH je uvijek bio jasan: OHR nam ne treba! Samo njegovo postojanje znači da zemlja koja ima visokog predstavnika ne može naprijed, ne može u Evropu, što je mnogo puta rečeno i od evropskih predstavnika. OHR nam ne treba i davno je trebao biti ugašen, i mogao je davno biti zatvoren.

Za to smo imali priliku prije više od 15 godina, kada su tokom 2005. i 2006. godine vršene pripreme za zatvaranje OHR-a u BiH u junu 2007. godine, ali je se to nije desilo zbog opštih političkih prilika u BiH. Tada je krenula interesantna retorika Milorada Dodika i Harisa Silajdžića! Dok je jedan govorio o 100% BiH, bez entiteta, drugi je počeo priču koju i danas priča, o referendumu i nezavisnosti i tako su u suštini održali OHR živim u BiH, te dočekivali nove visoke predstavnike… Petnaest godina kasnije niti je BiH bez entiteta, niti ima nezavisnosti, još uvijek imamo visokog predstavnika, a imamo i potpunu devastaciju svega – korupciju, zaduženja, plemensku ekonomiju u vlasništvu nekoliko porodica, nepotizam, bahatost, odlazak ljudi…

Tu šansu za odlazak visokog predstavnika smo svjesno propustili. SNSD i Milorad Dodik su bili vlast i 2007. godine kada je dolazio Lajčak, zašto tada nismo razmatrali i odlučivali o dolasku i odlasku visokog predstavnika? Zašto to nismo radili 2009. godine kada je dolazio Incko? Drugovali ste s njim, dolazili jedni drugima u kuće, rezidencije, na proslave, na slavu… Nije vam godinama smetalo što je njegova prva odluka po stupanju na dužnost bila ukidanje zaključaka Narodne skupštine Republike Srpske koja se tiče efekata prenosa nadležnosti sa Republike Srpske na institucije BiH. Nije vam smetalo, jer ste i prethodno imali dobru saradnju sa OHR-om.

Nemojte zanemariti jednu činjenicu bolnu činjenicu. Morate se odlično sjećati Grejem Deja, najbližeg saradnika Pedija Ešdauna i šefa Kancelarije OHR-a u Banjaluci. Dokazanog srbomrzca iz najgoreg poslijeratnog perioda za srpski narod kada su srpski funkcioneri, poslanici, ministri, policajci… smjenjivani su skoro svaki dan bez valjanog objašnjenja i bez ikakve pravne zaštite, ostavljani bez posla, neki i bukvalno na ulici, prekršena su im sva moguća ljudska prava…. Tokom Ešdaun – Dej mandata desila se i poznata „sječa knezova“ kada je u jednom danu smijenjeno 59 srpskih funkcionera! Funkcionera SDS-a i u manjoj mjeri PDP-a, a znamo sigurno da samo jedna stranka nije bila pod direktnim udarom Ešdauna, vaša – SNSD. Sjećamo se tog drugog čovjeka OHR-a iz najmračnijeg perioda, jer ste ga, nakon što je smijenjen sa funkcije, zaposlili kao savjetnika u svom kabinetu. Grejm Dej, koji je pravio spiskove za odstrel srpskih funkcionera, političku karijeru u BiH je završio kao savjetnik premijera Republike Srpske Milorada Dodika!

I danas vi sazivate posebnu sjednicu o ocjeni rada visokog predstavnika i tražite zajednički stav. A dobro znate, kao što znaju i ljudi koji ovdje sjede, narodni poslanici, da OHR ovako neće otići. Vi dajete na značaju visokom predstavniku, jačate ga, ostavljate ga ovdje, i iz svega što smo čuli dižete Incka iz svojevrsnog stanja vegetacije u kojem je godinama bio i vi mu pomažete.

OHR će biti zatvoren samo ako se vodi mudra politika stabilnosti, razuma, institucionalnog djelovanja, poštujući Ustav i dejtonske principe, bez raspirivanja tenzija… Bilo je mnogo šansi, možda je šansa bila i kada ste u avgustu 2019. godine dogovarali sa koalicionim partnerima SDA i HDZ principe za formiranje vlasti. Nije spomenuta tada ni Kancelarija visokog predstavnika, niti npr. Ustavni sud BiH.

Prethodnih godina učinili ste sve da degradirate, politički zloupotrijebite ovaj visoki dom, najstariju instituciju Republike Srpske i obesmislite institut posebne sjednice. Simptomatično je to što ove sjednice sazivate svaki put kada se nađete u političkoj neprilici. Postavlja se pitanje je li današnja sjednica sazvana da bi se ocijenio rad visokog predstavnika ili da skrenete pažnju sa toga da se radi u Banjaluci, arčenje, bahatost, nelegalna gradnja, da su pred očima prethodne, vaše, banjalučke administracije godinama, decenijama brutalno trošeni narodni novci… možemo zamisliti šta se dešava u velikim republičkim javnim preduzećima kad u ovim relativno malim lokalnim imamo ovakve bezobrazne zloupotrebe?

Svaki put kada ste sazivali posebnu sjednicu, Narodna skupština je donosila i zaključke. Šta se desilo sa tim zaključcima, šta je urađeno? Ne sprovode se.

Ovakve sjednice prestaju da budu i vijest, toliko ste ih degradirali,izglasani zaključci – ne sprovode se.

I najgore što ste time uradili – obesmislili ste i degradirali parlamenatrni mehanizam posebnih sjednica. OHR je tokom decenija učinio mnogo lošeg na štetu Republike Srpske, ali vi ste saučesnici. Ponavljam, stav PDP-a je da nam OHR ne treba i da treba da ode. Ali naš stav je i da su za nas Narodna skupština Republike Srpske i sve institucije Srpske svetinja i da ne treba učestvovati u lošim predstavama i ponižavanju ovog visokog doma, zaključio je Borenović.

(SB)