Klokić: Argumenti Srpske o kršenju međunarodnog prava pogađaju O'Brajena

Ministar za evropske integracije i međunarodnu saradnju Republike Srpske Zlatan Klokić izjavio je u intervjuu Srni da su zvaničnici u Vašingtonu, Londonu i Berlinu svjesni da prisustvo stranog diktatora u BiH predstavlja potpuno kršenje međunarodnog prava i evropskih standarda.

Klokić je istakao da Srpska iznosi istinite pravne argumente koji ukazuju na brojna kršenja međunarodnog prava, što rade strani akteri u BiH, a to je očigledno pogodilo pomoćnika državnog sekretara SAD Džejmsa O'Brajena.

Govoreći o navodima O'Brajena da ga pogađa kada čuje netačne argumente od neodgovornih političara i njihovih pravnika koji su plaćeni novcem građana, Klokić je rekao da američki zvaničnici ne bi imali ništa protiv da Srpska ima pravnog savjetnika da su postupci Kristijana Šmita, samoproglašenog Savjeta za sprovođenja mira i Ambasade SAD u BiH u skladu sa međunarodnim pravom.

On je naglasio da međunarodni advokati Republike Srpske, koje je angažovalo Ministarstvo za evropske integracije i međunarodnu saradnju, kojem i odgovaraju, nikada nisu razvili ili iznijeli bilo kakve pravne argumente u prilog otcjepljenju Srpske od BiH ili ukidanju Dejtonskog sporazuma niti je to od njih ikada traženo.

Klokić je podsjetio da pravni tim Ministarstva, koji pruža savjete o integraciji u EU i drugim pitanjima međunarodnog prava, dosljedno pomaže Republici Srpskoj u odbrani entitetskih prava iz Dejtonskog sporazuma.

– Nepobitna je činjenica da više od decenije izvještaji Republike Srpske Savjetu bezbjednosti UN, za čiju izradu doprinos daje i naš pravni tim, dosljedno potvrđuju podršku Srpske mirovnom sporazumu, kao i suverenitetu i teritorijalnom integritetu BiH – rekao je Klokić.

On je podsjetio da je O'Brajen na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu naveo da strane sudije treba da ostanu jer “sudovi u BiH tumače pravo Evropskog suda za ljudska prava, pa je važno imati u sudu sudije stručne za to pravo”.

Klokić kaže da ustavni sudovi u većini evropskih zemalja tumače pravo Evropskog suda za ljudska prava, ali se O'Brajen nikada ne bi usudio da sugeriše da te zemlje treba da izdvoje trećinu pozicija u svojim ustavnim sudovima za strance.

– Što je još gore, u njegovim argumentima se pogrešno pretpostavlja da su sudije iz BiH toliko nestručne da ne mogu da razumiju i primijene pravo Evropskog suda za ljudska prava. Njegove snishodljive izjave takođe sugerišu da nije bitno da sudije budu stručnjaci za ustav, čije je tumačenje upravo njihov posao ili čak da govore jedan od jezika koji se koriste u zemlji – dodao je Klokić.

On je ocijenio da sve djeluje kao da se SAD zvanično protive suštinskom elementu 14 ključnih prioriteta EU za integraciju BiH, a to jeste promjena stranih sudija Ustavnog suda BiH građanima BiH.

Klokić je podsjetio da O'Brajen tvrdi da je odobravanje novog visokog predstavnika povjereno, ne Savjetu bezbjednosti UN, već neformalnoj, samoimenovanoj grupi zemalja i organizacija poznatoj kao Upravni odbor Savjeta za sprovođenje mira.

– U toj tvrdnji zanemaruje činjenicu da se Aneksom 10 Dejtonskog sporazuma izričito zahtijeva da visoki predstavnik bude imenovan u skladu sa relevantnim rezolucijama Savjeta bezbjednosti UN. Zanemaruje i da se u Dejtonu nigdje ne spominje ili čak razmatra Savjet za sprovođenje mira, da taj savjet nema zakonsko postojanje, povelju ili procedure, te da niko nikada tom savjetu nije dao ovlaštenje da imenuje visokog predstavnika kao ni bilo koje zakonsko ovlaštenje – naveo je Klokić.

Samim tim, istakao je on, nema nikakvih argumenata u prilog tvrdnji O`Brajena, osim pogrešnog pozivanja na autoritet, odnosno lično mišljenje generalnog sekretara UN, koje je potpuno irelevantno jer nije ovlašten niti stručan da daje mišljenje o ovom pitanju.

– Implicitno priznajući da ne postoji konkretna odredba Dejtonskog sporazuma kojom se visokom predstavniku daju vanredna ovlaštenja, O'Brajen zasniva svoju klimavu odbranu “bonskih ovlaštenja” na jednoj jedinoj klauzuli iz pretposljednjeg člana Aneksa 10. U toj klauzuli, visoki predstavnik je određen kao “konačni organ na terenu za tumačenje ovog sporazuma o civilnoj implementaciji mirovnog rješenja”. To pokazuje da on nastoji da ojača svoju argumentaciju namjerno izostavljajući riječ `na terenu` kada citira tu klauzulu – rekao je Klokić.

On je podsjetio da svaki pravnik zna da klauzula sporazuma koja se odnosi na tumačenje, kao što je klauzula koju citira O'Brajen, uopšte ne daje nikakva suštinska ovlaštenja, a kamoli široka diktatorska ovlaštenja koja se i ne spominju u sporazumu.

– Loša namjera u tumačenju da Aneks 10 daje visokom predstavniku “bonska ovlaštenja” još je očiglednija kada se uzme u obzir da se takvim despotskim ovlaštenjima nesumnjivo krše demokratske procedure i konvencije o ljudskim pravima koje su ugrađene u Ustav BiH, odnosno Aneks četiri Dejtonskog sporazuma – naveo je Klokić.

On je ocijenio da ništa ne predstavlja veći napad na evropske standarde i kršenje osnovnih principa međunarodnog prava od prisustva neizabrane Kancelarije visokog predstavnika koja nikome ne polaže račune, a poziva se na diktatorska ovlaštenja i nameće desetine nezakonitih odluka po sopstvenom nahođenju.

– Ovu očiglednu činjenicu su prepoznale i Evropska komisija i Venecijanska komisija, pa čak i bivši visoki predstavnici, a sada uživa opšte priznanje među akademicima, analitičarima, pa čak i novinarima, koji svi redom prepoznaju nezakonitost uzurpacije vlasti od Kancelarije visokog predstavnika – rekao je Klokić.

On je podsjetio da nijedna od stranih sila, koje podržavaju dalji ostanak Kancelarije visokog predstavnika u BiH, nikada nije ni pokušala da izrazi uvjerljiv pravni argument o tome kako su despotska ovlaštenja na koja se uzastopno pozivaju visoki predstavnici, u skladu sa međunarodnim pravom, a još manje evropskim standardima, jer je to nemoguće.

– Zvaničnici u Vašingtonu, Londonu i Berlinu su svjesni da prisustvo stranog diktatora u BiH predstavlja potpuno kršenje međunarodnog prava i evropskih standarda. Nažalost, ovi zvaničnici imaju veoma selektivan pogled na to ko podliježe tim normama i kada, vrlo lako, potpuno zanemare međunarodno pravo i evropske standarde kad god bi im poštovanje tih normi moglo onemogućiti korištenje poluga eksterne kontrole koje su postavili u BiH – zaključio je Klokić.

O'Brajen je prošle sedmice tokom posjete BiH rekao da “imovina pripada državi”, da je prisustvo stranih sudija u Ustavnom sudu “takođe dio Dejtona”, da će SAD podržati upotrebu bonskih ovlaštenja kad je to neophodno, kao i da je “pogrešno” kada neki kažu da Savjet bezbjednosti UN mora imenovati visokog predstavnika.

– Tako da je bolno, za mene kao pravnika, kada čujem netačne argumente koje iznose neodgovorni političari i advokati koje plaćaju vašim novcem. Ti argumenti bi zemlju odvukli u prošlost, ne ka inicijalnom miru, nego ratu koji mu je prethodio – rekao je O'Brajen na predavanju na FPN-u u Sarajevu.