Ko je kriv za to što je NSRS postala “blablaonica”, a dnevni red “otirač za noge”?

Republički parlament je pretvoren u blablaonicu u kojoj dnevni red služi kao otirač za noge, a Poslovnik ne služi ni za šta, osim da se nekažnjeno krši.

Ovako je nedavno komentarisao rad Narodne skupštine RS novinar Darko Momić dodavši da, iako se trudi prema institucijama Srpske gajiti bar blago poštovanje, NSRS doživljava kao “najobičniji cirkus”.

Da se poslovnik najvišeg zakonodavnog tijela u Srpskoj iz sjednice u sjednicu krši saglasni su i poslanici skupštinske većine kao i opozicije, ali krivce za takvu situaciju predstavnici oba bloka vide baš u drugoj, politički suprostavljenoj, strani.

Poslanici vladajućeg bloka već se mjesecima žale da “nekoliko opozicionih poslanika” konstantno opstruiše rad Narodne skupštine, da se ne drže dnevnog reda, vode populističku politiku, te po svaku cijenu nastoje izazvati sukobe kada su TV kamere usmjerene ka njima.

Zamjenik šefa SNSD-ovog poslaničkog kluba u NSRS Srđan Mazalica rekao je u izjavi za naš portal da će, ukoliko se takva praksa uskoro ne promijeni, skupštinska većina biti primorana i na izmjene samog Poslovnika.

– U ovom mandatu imamo nekoliko pojedinaca koji svjesno zloupotrebljavaju Poslovnik, i mislim konkretno na udaljavanje od tema koje su na dnevnom redu i na zloupotrebljavanje prava na ukazivanje na povredu Poslovnika. Bio sam poslanik u periodu od 2006. do 2014. godine, i čini mi se da se tada opozicija više trudila da upućuje konstruktivne kritike i inicijative, i da je više poštivala Poslovnik. Bojim se da će, ako se ovako nastavi, skupštinska većina biti prinuđena da mijenja Poslovnik, pri čemu treba voditi računa da se ne izgubi na prostoru za konstruktivno djelovanje poslanika, a da se istovremeno stvore uslovi za normalan rad – rekao je Mazalica za SrpskaCafe.

Sa druge strane, iz opozicije ističu da je stranačko rukovodstvo to u čijem smjeru treba gledati kada se priča o povredama Poslovnika te da njegova izmjena trenutno ne bi ničemu posebno doprinijela. Poslanik SDS-a u Narodnoj skupštini RS Nedeljko Glamočak za SrpskaCafe ističe da, ukoliko u republičkom parlamentu nema odgovornosti, Poslovnik se ne može „niti izmjeniti niti napraviti takav da se ne može kršiti“.

– A trenutno Poslovnik više krše poslanici vlasti jer im „na ruku“ ide skupštinsko rukovodstvo, koje više toleriše njihove postupke nego poslanika iz redova opozicije. To se pokazalo i na posljednjem zasjedanju NSRS gdje su opozicioni poslanici konstantno prekidani, oduzimana im je riječ itd. A istovremeno, tako nešto se nikada ne dešava u suprotnom smijeru, odnosno poslanicima iz vlasti, iako su oni drastičnije kršili, u najmanju ruku ponavljali, isti način kršenja Poslovnika – kaže naš sagovornik.

Prema tome, dodaje on, ako kod poslanika, i jednih i drugih, pogotovo skupštinskog rukovodstva, ne proradi svijest da se poštuje ono što je doneseno i usvojeno, nema onda svrhe bilo šta ni mijenjati.

– Vlast često zloupotrebljava termine kao što je „normalan rad NSRS“, „ugled Skupštine“ i slično, da bi ograničili opoziciji prostor za govor, iznošenje stavova, prikazivanje činjeničnog stanja itd. To je, dakle, druga vrsta zloupotrebe tog „normalno rada“. Nije samo normalan rad da se nešto predoči i potom bespogovorno izglasa ili ne izglasa. Normalan rad je skupštinska rasprava, zato i jeste parlamentarizam, rasprava se podrazumijeva. Nenormalan je rad ako bi Skupština ćutala, klimala glavom i „zdravo za gotovo“ uzimala sve što joj Vlada Srpske predoči – zaključio je Glamočak.

I njegov stranački kolega i poslanik u republičkom parlamentu Davor Šešić ističe da odgovornost za dnevni red i tačke koje su na redu za diskusiju imaju predsjednik NSRS i njeni potpredsjednici.

– Oni su ti koji brinu da se ne ide van dnevnog reda. Može se desiti, i dešava se, da se ode sa tačke dnevnog reda ali onda osoba koja predsjedava sjednicom upozorava diskutanta i vraća ga na temu. Što se tiče samih replika i krivih navoda, kada se uđe u krivi navod tada više ne postoji dnevni red. Sama replika ili krivi navod znači da se replicira odnosno ispravi neka netačno iznesena rečenica od drugog sagovornika – kaže poslanik SDS-a.

Komentarišući izmjene Poslovnika kao opciju, Šešić ističe da nema ništa protiv te da je on već jednom i mijenjan u bliskoj prošlosti.

– Ali ako misli vlast ili poslanici većine da će na taj način ućutkati opoziciju i njene poslanike, onda će nam morati formalno zabraniti da diskutujemo. Tako da eventualnim izmjenama ništa neće postići. I šta je za njih, pritom, normalan rad Parlamenta? Izgleda da je za poslanike vlasti normalan rad klimanje glavom, da se sve završava u vrlo kratkom roku, da nema diskusije ili da se svede na hvaljenje ministara. A to je nemoguće u ovako katastrofalnoj situaciji, prije svega ekonomskoj, ali i u pogledu kršenja zakona, čak i od institucija Srpske. Za njih bi to bilo efikasno i konstruktivno, da se ćuti i da rade oni što su radili do sada. Za nas tako nije bilo niti će biti način rada Parlamenta – zaključio je za SrpskaCafe Šešić.

Istovremeno, novinar Darko Momić podsjeća da je “recept” za zavođenje reda u Skupštini vrlo jednostavan.

– Poslovnik kaže da se opo­me­na iz­ri­če narodnom posla­ni­ku ko­ji govori o pi­ta­nju ko­je ni­je na dnev­nom re­du, ako preki­ne, do­ba­cu­je ili ometa drugog govor­ni­ka, ako se uvredlji­vo obra­ća ili upotre­blja­va psov­ke, ako iz­no­si ocjene ko­je se od­no­se na privat­ni ži­vot ili ako dru­gim postup­ci­ma naruša­va red. Poslovnik dalje kaže da se poslije dvije opomene poslaniku oduzima riječ, a ako nastavi da se ponaša mimo poslovnika, izriče mu se mjera udaljenja sa sjednice. Dakle, stvar je jednostavna. Poslanik ne poštuje dnevni red, predsjednik mu izrekne jednu, pa drugu opomenu, ako nastavi po svom, oduzme mu riječ, a ako nastavi da remeti zasjedanje, izrekne mu mjeru udaljenja sa sjednice. Par puta tako i da vidite reda u skupštini. I stvarno ne znam šta tu nije jasno kad je u stvari sve prosto – zaključio je Momić.

(Ognjen Tešić / SrpskaCafe)