Lekcije iz Bjelorusije: I Srpsku čeka novi talas obojene revolucije, ali ne prije 2022.

PIŠE: Predrag Ćeranić

Da obojene revolucije nisu „stari, zaboravljeni zanat“ već su i te kako upotrebljiv metod za prevratnička dejstva, odnosno provjeren alat za svrgavanje vlasti, svjedoče i aktuelna zbivanja u Bjelorusiji.

Nemamo namjeru govoriti o vladavini Aleksandra Lukašenka, koja traje već četvrt vijeka u ovoj postsovjetskoj republici. Evidentno je da je Lukašenko Bjelorusiju uspio sačuvati od razornih efekata postsocijalizma. Sačuvana je bjeloruska privreda i socijalna sigurnost.

Lukašenko slovi za najvjernijeg Putinovog saveznika, ali za to postoje mnogi razlozi. Naime, nesporna je pomoć Rusije kroz mnoge privilegije Bjelorusiji a što pruža pravni osnov kroz više sklopljenih ugovora, od kojih su najpoznatiji Ugovor o zajedničkoj bezbjednosti (Organizaciя Dogovora o kollektivnoй bezopasnosti – ODKB) i Evroazijski ekonomski savez (Evraziйskiй эkonomičeskiй soюz – EAЭS).

Međutim, nedavno završeni izbori kojima je Lukašenku obezbijeđen šesti uzastopni predsjednički mandat, izazvao je lavinu negodovanja, a što se manifestuje protestnim okupljanjima preko 100 000 građana u Minsku, ali se protesti održavaju i u drugim gradovima Bjelorusije.

Nemiri su od opozicije najavljeni već 2006. godine, kada je Lukašenko kroz izmjenu ustava ukinuo ograničenje od dva predsjednička mandata, ali se nisu dogodili.

Mi govorimo o metodologiji svrgavanja vlasti i greškama koje vlast obično u tim situacijama čini, a ponašanje Aleksandra Lukašenka je tipičan primjer šta vlast ne smije da čini u situacijama kada je izložena obojenim revolucijama.

Bavićemo se samo onim najdrastičnijim zbog kojih se Lukašenko našao u nezavidnoj situaciji.

Krenimo redom!

Uobičajeno, vlast u nizu zemalja na prve naznake obojene revolucije nije pravovremeno reagovala, ne prepoznaje o čemu se radi, djeluje uspavano.Tek kada revolucija uzme maha vlasti reaguju i to prilično inertno. Lukašenko je znao o čemu se radi. Obojene revolucije više nisu novina u smislu društvene pojave.

Knjiga Džina Šarpa «Od diktature do demokratije» je proučavana, o obojenim revolucijama napisano je niz analiza, knjiga, održani su brojni simpozijumi.

Manje je poznato da su Džin Šarp i Brus Dženkins objavili i knjigu u kojoj se izlažu kontra mjere, odnosno metodi suzbijanja obojene revolucije.

Za potrebe Vlade Republike Srpske ta knjiga je još 2014. godine pod nazivom «Antiprevrat» prevedena i analizirana.

Te godine Republika Srpska je prvi put suočena sa pokušajima obojene revolucije i uspješno joj se suprotstavila.

Prva greška koju je Lukašenko učinio bilo je koketiranje «sa drugom stranom». Sličnu grešku je učinio Nikola Gruevski, bivši predsjednik Vlade Makedonije u drugoj fazi revolucije.

Lukašenko se trudio da Zapadu pokaže da nije toliki saveznik Rusije kao što se to obično smatra. Tokom predizborne kampanje kritikovao je rusku politiku a vrhunac je bio privođenje 33 ruska državljanina (u pritvoru je zadržano 11) uz teške optužbe da su pripremali prevrat u korist Lukašenkovih oponenata.

Prethodno, Lukašenko je kupovao naftu od američkih kompanija i sklapao ugovore sa američkim kompanijama, što nikada nije činio.

On će vrlo brzo uvidjeti odakle se projektuju udari na njega i u tom smislu optužiti London i Poljsku, a od predsjednika Rusije zatražiti i dobiti garancije o pomoći u očuvanju bezbjednosti njegove zemlje.

Lukašenko je optužio i NATO i naveo da je u pozadini plan razbijanja Bjelorusije i prekrajanje granica, odnosno pomjeranje zapadne granice na liniju iz 1918. godine (sa Bresta, koji je na granici sa Poljskom, na Minsk).

„Na nas udaraju oni koji žele nestanak Bjelorusije kao države“ – bio je kategoričan Lukašenko.

Druga greška bila je primjena sile prema demostrantima i to prvog dana (snage bezbjednosti uhapsile su preko 6000 demonstranata) i primijenile sve poznate metode u razbijanju demonstracija (upotreba gumene palice, gumenih metaka, gasa).

Bilo bi djelotvornije da je pokazivanje sile prepustio demonstrantima, što bi policija video dokumentovala, a tek kada dođe do povređivanja policajaca, reagovala.

Nedavni protesti u Beogradu mogu poslužiti kao primjer kako to treba da se radi.

Objavljivanje snimaka višečasovnog kamenovanja policije ispred zgrade Skupštine Srbije u javnom mnjenju stvorilo je zaključak da je policija trebalo i znatno ranije da reaguje.

Upravo rana primjena sile (iako je policija u Minsku bila isprovocirana) jeste ono na šta kreatori obojene revolucije računaju. Brutalnost policije (snimci brojnih tv ekipa to potenciraju) mobilizirajući je faktor za šire mase i one se solidališu sa demonstrantima.

Treća Lukašenkova grešaka je zanemarivanje obojenih revolucija kao prevratničkog dejstva.

Kada su obojene revolucije u pitanju, nema opuštanja. Protivnik nastoji da održi plamen i kada je opšti utisak da je revolucija ugašena.

Srpska ima vlastita iskustva iz 2014. i 2018. godine. To su godine u kojima su se održavali opšti izbori, a „obojeni“ su teren počeli pripremati još u proljeće, kako bi do jeseni (u oktobru su održani izbori) stvari dostigle kulminaciju.

U oba slučaja policija je bila napadana, verbalno i fizički, ali nije reagovala. Napadi na policiju su dokumentovani i javnosti prezentovani. Putem niza političkih emisija i objavljenih tekstova neprestano se objašnjavao smisao i karakter obojenih revolucija.

Termin „rušenje Republike Srpske“ prihvaćen je od šire javnosti u smislu javne osude. Policija je pokazala čvrstinu u pravom momentu i nije dozvolila da se u Banjaluci dogodi replika Petog oktobra.

Da li će Srpska biti izložena novom talasu obojene revolucije?

Da, naravno, ali ne prije 2022. godine.

Da podsjetimo, za tu godinu su planirani opšti izbori. Primarni cilj opozicije je da na lokalnim izborima 2020. godine osvoji vlast u Banjaluci, što bi bio snažan zamajac za dobar rezultat na opštim izborima 2022.

Glavno oružje kojim će se u međuvremenu djelovati protiv aktuelne vlasti biće optužbe za ruski uticaj. U tom smislu predano rade službe bezbjednosti Bosne i Hercegovine.

To nam je nedavno vrlo otvoreno rekao član Predsjedništva BiH, Željko Komšić.

„Kada je u pitanju uticaj Rusije u BiH, Komšić je izjavio da su službe naše zemlje upoznate sa tim, te da su informacije na osnovu kojih je napravljen posljednji izvještaj Stejt Depertmenta dobijene od službi BiH“ (saff.ba, 13. avgust 2020).

Kako to one rade? Tako da nakon svakog odlaska Milorada Dodika u Beograd „službe bezbjednosti BiH“ pišu posebnu informaciju (postoje i redovne).

Prvi dio informacije koncipiran je na osnovu medijskih napisa, odnosno, na osnovu korišćenja `otvorenih izvora`, kako glasi stručni termin. Navede se kada je otišao, kod koga je zvanično bio i šta je javno rekao srpski član u Predsjedništvu BiH.

U drugom dijelu informacije opisuju se sastanci sa ambasadorom Rusije u Srbiji, Bocan Harčenkom i drugi kontakti koji nisu zabilježeni u javnosti.

Tih sastanaka nije ni bilo, oni su plod mašte operativaca „službi bezbjednosti BiH“ koje se bave vrhovnim komandantom, što članovi Predsjedništva BiH de fakto jesu u odnosu prema Oružanim snagama BiH i službama bezbjednosti.

Informaciju navedenog sadržaja dvojica visokorangiranih pripadnika „službi bezbjednosti BiH“ lično nose u Brisel, odnosno u NATO.

Informacija sličnog sadržaja dostavlja se probranim ambasadama i medijima. I tako, sve do izvještaja Stejt Departmenta o ruskom uticaju u BiH.

Republika Srpska treba da jača vlastite potencijale u sektoru bezbjednosti i da se u kontinuitetu bavi prevratničkim dejstvima kao što su obojene revolucije i izmišljene priče o „malignom ruskom uticaju“.

Jer, to jesu bezbjednosne prijetnje po Srpsku i njene institucije.

Što se zbivanja u Bjelorusiji tiče, događaje treba posmatrati i proučavati.

(sveosrpskoj.com)