MINISTARSTVO BEZBJEDNOSTI BIH OPSTRUIŠE: BiH već pet godina ne može uspostaviti saradnju sa Europolom

Bosna i Hercegovina već pet godina nije u mogućnosti da ispuni međunarodnu obavezu i uspostaviti potpunu saradnja sa Europolom, a policija je uskraćena za pristup podacima, jer Ministarstvo bezbjednosti BiH svjesno odugovlači sa uspostavljanjem Zajedničke kontakt tačke za saradnja sa Europolom, saznaje portal Banjaluka.net.

Naime, Sporazum o operativnoj i strateškoj saradnji između BiH i Europola koji je potpisan 31. avgusta 2016. godine i ratifikovan 09.02.2017.godine („Službeni glasnik BiH – međunarodni ugovori“ broj 1/17) Kontakt tačka u BiH za saradnju sa Europolom je Zajednička kontakt tačka za BiH, koja se uspostavlja Privremenom odlukom Savjeta ministara od 11.12.2013. godine.

Prema toj odluci Zajednička kontakt tačka (ZKT) je trebala biti smještena na adresi Trg BiH 1, odnosno u prostorijama Ministarstva bezbjednosti, koje nema nikakav dodir sa poslom koji treba da obavlja ZKT, već je bio dužan da obezbjedi prostor i opremu za njeno funkcionisanje.

Ministarstvo bezbjednosti je ipak obezbjedilo prostorije u zgradi na Trgu BiH 1 i ministar Cikotić je 06.01.2021. godine potpisao i Instrukciju o postupanju u cilju sprovođenja Sporazuma o operativnoj saradnji, ali SIENA aplikacija, odnosno jedini zaštićeni kanal komunikacije sa Europolom nikad nije premješten iz Direkcije u te nove prostorije ZKT-a.

PROBLEMI ZA OFICIRE ZA VEZU

10. juna ove godine je Aleksandar Stjepanović (MUP RS) kao imenovani oficir za vezu BiH u Europolu pozvan je da se 1.jula javi u sjedište Europola kako bi se pridružio obuci za nove oficire za vezu. Već 13. juna ga obavještavaju da im je potrebno zvanično pismo Ministarstva bezbjednosti BiH o uspostavljenoj kontakt tački i u njoj SIENA kanalu komunikacije da bi se u Europolu uspostavio oficir za vezu.

Znači, uslov da bi oficir za vezu otišao u Hag i počeo sa radom, je da se prethodno uspostavi Zajednička kontakt tačka u BiH i SIENA kanal da radi u skladu sa potpisanim Sporazumom BiH i Europola, što do dana današnjeg nije učinjeno.

Treba napomenuti da su 20. maja ove godine ministar unutrašnjih poslova Republike Srpske Dragan Lukač i ministar bezbjednosti BiH Selmo Cikotić potpisali Sporazum o uslovima i načinu obračuna i isplate plata, dodataka i naknada za oficira za vezu BiH pri EUROPOL-u u Den Hagu i da je ministar Cikotić tada rekao “da je ovo još jedna od važnih karika u lancu uspješnih  i korisnih poteza koje sigurnosne strukture u BiH čine, kako za unutrašnju sigurnost tako i za međunarodnu saradnju“, te da će „uskoro biti uspostavljena Zajednička kontakt tačka za saradnju sa Europolom“.

Od tada je prošlo više od dva mjeseca, ali ništa nije učinjeno.

Ministarstvo bezbjednosti jeste obezbijedilo prostor za Zajedničku kontakt tačku, imenovani su ljudi, ali tehnika i ljudi nisu raspoređeni.

PRAVI SE BEZBJEDAN TEREN KRIMINALCIMA

Izvori Banjaluka.net portala kaže da je ovo sad već svjesno i namjerno odugovlačenjem procesom koji se ugrožavaju istrage policije i tužilaštva, te da je besmisleno je više nabrajati njihova obrazloženja i izgovore…

– To je svjesna politika, a mi pričamo o radu policije i borbi protiv svih vidova kriminala. Očigledno njima odgovara da Direkcija jedina ima pristup SIENA kanal i da “filteriše” podatke koje dobija, te tako na neki način upravlja i samim istragama – tvrdi naš izvor.

Zbog svega ovog, otvara se mogućnost za pravljenje bezbjednog terena za kriminalce.

Na ovaj način, tvrde naši izvori, se već u startu podriva saradnja BiH sa Europolom, ali utiče i na kredibilitet posvećenosti BiH borbi protiv teških oblika kriminala, te jačanja vladavine prava, a posebno u pogledu Mišljenja Evropske komisije o zahtjevu BiH za članstvo u EU.

DOBRA SARADNJA SA MUP-om REPUBLIKE SRPSKE

Direktor policije Siniša Kostrešević je u posljednja tri mjeseca imao dva susreta sa rukovodstvom Europola, u Skoplju i Hagu, i oni su izrazili zadovoljstvo sa saradnjom sa MUP-om RS. Ocjenili su da je u tom pogledu MUP Srbije i MUP RS na najvišem nivou, imajući u vidu istrage koje su vođene u posljednjem periodu, ali da je za korak dalje potrebno da počne sa radom Zajednička kontakt tačka.

RAD DIREKCIJE ZA KOORDINACIJU POLICIJSKIH TIJELA BIH NEZAKONIT

Ono što je posebno sporno je to što je rad Direkcije za koordinaciju policiskih tijela BiH, odnosno razmjene informacija sa Europolom putem SIENA aplikacije nezakonit (dakle od momenta ratifikacije sporazuma do danas), jer nemaju ovlaštenje za to, te se postavlja pitanje krivične odgovornosti ne samo rukovodnih ljudi Direkcije, već i samog Ministarstva bezbjednosti koje je to dopustilo da funkcioniše kao takvo.

Dakle, u ovom trenutku da bi otpočela saradnja sa Europolom, Ministarstvo bezbjednosti treba da pokrene procedure preseljenja SIENA aplikacije iz Direkcije u prostorije u zgradi na Trgu BiH 1 na način da pošalje pismo Europolu u kojem ih obavještava da započinje taj proces, kako bi oni poslali svoje stručnjake da izvrše preseljenje, a taj proces traje nekoliko meseci, najviše do tri mjeseca, jer podrazumijeva selidbu opreme i uvezivanje na sistem Europola, ali to sve rade njihovi stručnjaci.

Umesto toga, oni opstruišu čitav proces nalaženjem različitih izgovora, od kojih je jedan i taj kako ZKT, navodno, nema pravni legitimitet, te nude kao rešenje proširenje sistematizacije Ministarstva bezbjednosti i formiranje novog sektora ili odsjeka za saradnju sa Europolom, a što je MUP RS odbio još 2018. godine.

(A. Stojanović)