Mlađan Dragosavljević: Uskoro završetak izgradnje zgrade za mlade bračne parove i novog vrtića
Opština Srbac poželjno je mjesto za život. Prethodnih godina mnogo se radilo na privlačenju investicija, razvijanju poljoprivrede, uređenju komunalne i društvene infrastrukture, te na promociji turističke ponude.
“Nadamo se da ćemo u predviđenom strateškom periodu do 2028. godine stvoriti povoljan ambijent za otvaranje novih i proširenje postojećih proizvodnih kapaciteta, poboljšanje putne i komunalne infrastrukture, unapređenje zaštite životne sredine, porast stope nataliteta i poboljšanje sveukupnog kvaliteta života, te stvaranje efikasne, transparentne i moderne uprave koja će znati odgovoriti na sve zahtjeve društvenog razvoja”, kaže u intervjuu za portal Načelnik.net Mlađan Dragosavljević, načelnik opštine Srbac.
U ovoj lokalnoj zajednici u toku je izgradnja zgrade sa 20 stanova za mlade bračne parove koji bi do kraja godine mogli trajno riješiti svoje stambeno pitanje. Izgradnja novog dječijeg vrtića kapaciteta oko 200 djece u završnoj je fazi, a s načelnikom Dragosavljevićem smo razgovarali i o ostalim, trenutno aktuelnim projektima, kao i planovima za naredni period.
Nedavno ste pokrenuli internet prezentaciju pod nazivom “Investirajte u Srbac”. Možete li nam za početak reći nešto više o tome, koji je cilj ove prezentacije, šta poslovni subjekti tu mogu pronaći…?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Prezentacija je namijenjena svim građanima, a prvenstveno potencijalnim investitorima i privrednicima i nudi informacije o radu Privrednog savjeta opštine Srbac, privrednim pokazateljima i strukturi, uključujući i baze podataka privrednih društava, informacije o manifestacijama, posjetama sajmovima i slično.
Investitorima su dostupni podaci o načinu osnivanja preduzeća, radnoj snazi, podsticajima, olakšicama i troškovima poslovanja kao što su opštinske takse i naknade, cijene komunalnih usluga, porezi i carine, zatim strateški dokumenti, planovi, odluke i budžet opštine.
Može se izvršiti uvid u investicione lokacije, digitalne planove i baze lokacija i saznati potrebni postupci vezani za dobijanje građevinske dozvole a pružaju se i informacije o aktuelnim dešavanjima na području opštine, privrednim kretanjima, kapitalnim razvojnim projektima i javnim pozivima.
Stranica nudi višejezičnost, a promotivni materijali poput vodiča, brošura, prezentacija, profila za investitore i Strategije razvoja opštine Srbac prevedeni su na engleski jezik. Stranica je svakodnevno ažurirana i dopunjava se novim informacijama o poslovnom i životnom okruženju opštine Srbac i u odnosu na sajtove drugih opština i gradova nudi lakši i brži pronalazak podataka, što rad Opštinske uprave čini transparentnijim.
Mlađan Dragosavljević
Unapređenje pronatalitetne politike nameće se kao potreba u lokalnim zajednicama širom Republike Srpske. Koliko opština Srbac izdvaja sredstava za provođenje mjera materijalne podrške unapređenju pronatalitetne politike?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Budžetom za ovu godinu za podršku natalitetnoj politici predviđeno je 110 hiljada KM što je povećanje za 20 hiljada KM u odnosu na prošlogodišnji plan.
Najveći dio sredstava biće izdvojen za jednokratne naknade za novorođenu djecu i to za prvorođeno i drugorođeno dijete 300 КM, trećerođeno 400, četvrtorođeno 600 a peto i svako naredno dijete 1000 КM.
I dalje finansiramo porodice sa četvoro i više djece kojima mjesečno isplaćujemo 100 КM dok samohranim roditeljima sa četvoro i više djece, gdje je jedan od roditelja preminuo, isplaćujemo 100 КM mjesečno po djetetu, sve do završetka školovanja.
Među brojnim pronatalitetnim mjerama je i novčana pomoć u iznosu do 2000 КM za finansiranje jedne vantjelesne oplodnje, pomoć mladim bračnim parovima za kupovinu građevinskog zemljišta za izgradnju stambenih jedinica u istom iznosu i oslobađanje plaćanja komunalne takse za priključak vode u stoodstotnom iznosu.
U završnoj fazi smo izgradnje zgrade sa 20 stanova za mlade bračne parove koji bi, ukoliko sve bude kako treba, do kraja godine mogli useliti u stanove i tako trajno riješiti svoje stambeno pitanje a već sada razmišljamo o izgradnji druge lamele sa dodatnih 20 stanova i moguće je da već na proljeće raspišemo novi javni poziv.
Pri kraju je i izgradnja novog dječijeg vrtića kapaciteta oko 200 djece i sigurno je da će po svom kvalitetu i funkcionalnosti ovo biti jedan od najmodernijih objekata ovakve vrste u Republici Srpskoj.
Sufinansiramo troškove boravka djece u vrtiću i prevoz učenika, stipendiramo studente i učenike i nagrađujemo one koji su postigli najbolje rezultate a trudimo se da svake godine povećamo iznos sredstava za rad omladinskih organizacija i projekte neformalnih grupa mladih.
Smatramo da naše pronatalitetne mjere počinju davati konkretne rezultate jer je prisutan trend povećanja novorođene djece u našoj opštini. Prošle godine je rođeno 148 a pretprošle 149 beba, dok je, primjera radi, 2019. godine rođeno 139 a 2020. godine svega 119 beba.
Borba protiv negativnog prirodnog priraštaja biće sasvim sigurno u fokusu našeg rada i u narednom periodu.
Preduzetnici su jedan od najbitnijih nosilaca privrednog razvoja lokalne zajednice. Kakvo je stanje u oblasti privrede u opštini Srbac, u kojim djelatnostima je registrovano najviše poslovnih subjekata?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Trenutno je na području opštine Srbac aktivno 280 preduzetnika i taj broj je veći za preko 20 registrovanih preduzetnika u odnosu na prethodnu godinu kada je iznosio 257. Najviše subjekata, odnosno njih 73 je iz sektora djelatnosti trgovine na veliko i na malo, iz djelatnosti ugostiteljstva 50, prerađivačke industrije 49, a iz ostalih uslužnih djelatnosti 32 subjekta.
U proteklom periodu registrovan je veći broj preduzetnika u sektoru prerađivačke industrije zbog čega bi u budućem periodu trebalo dodatno stimulisati ovu djelatnost.
Maksimalno se zalažemo kako bismo izašli u susret sadašnjim, ali i potencijalnim novim preduzetnicima, te uspostavili bolju saradnju i povezanost sa građanima u cilju bržeg i efikasnijeg rješavanja proceduralnih pitanja što nije zanemarivo potencijalnim preduzetnicima u njihovoj odluci da pokrenu lični biznis.
I dalje ćemo preduzimati aktivnosti kako bismo smanjili obaveze preduzetnika na minimum, što ima za cilj kreiranje uslova za razvoj dinamičnog i konkurentnog preduzetništva. Takođe, veliku pažnju usmjeravaćemo i na lokalnu institucionalnu i preduzetničku infrastrukturu, lokalnu razvojnu agenciju, poslovne zone i slično.
Opština Srbac ispunila je uslove za dobijanje BFC SEE sertifikata. Koliki će biti njegov značaj i kakav je poslovni ambijent u vašoj lokalnoj zajednici?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Nakon dužeg procesa verifikacije, odlukom Regionalnog savjeta, u sklopu Programa sertifikacije povoljnog poslovnog okruženja u jugoistočnoj Evropi, stekli smo BFC SEE status sa ostvarenih 87,33 od maksimalnih 100 poena, što je značajan rezultat.
Evaluacioni tim sačinjen od stručnjaka iz više zemalja provjeravao je ispunjenost 10 kriterijuma i više od 60 podkriterijuma koje smo morali zadovoljiti kako bismo unaprijedili kvalitet usluga i informacija koje se pružaju privrednicima i stranim investitorima.
Dobijanjem BFC SEE sertifikata naša opština je identifikovana kao lokalna zajednica koja nudi najbolje uslove za ulaganje i ima potencijal za razvoj što je veoma značajno za privredu i investitore koji su dobrodošli i žele da se presele ili prošire svoje poslovanje u našoj opštini.
Pored toga, omogućeno je dugoročno strateško planiranje, veća uključenost privrednika u donošenje odluka na lokalnom nivou, skraćenje rokova, pojednostavljenje administrativnih procedura i omogućavanje podsticaja i olakšica privredi.
Analize su pokazale da su uslovi za poslovanje u BFC SEE sredinama 70 odsto bolji nego u gradovima i opštinama koje nemaju ovaj pečat kvaliteta, a gotovo tri puta su uspješnije u privlačenju investicija.
Turistički potencijal opštine Srbac je zaista veliki, i sam turizam kao djelatnost u privrednom razvoju lokalne zajednice trebao bi zauzimati značajno mjesto. Koliko su turistički potencijali u opštini Srbac iskorišteni i gdje vidite prostora za napredak u ovoj oblasti?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Turizam na području opštine Srbac je prepoznat kao jedna od bitnijih privrednih grana, što je definisano i strategijom razvoja do 2028. godine.
Prvenstveno izdvajamo rijeke Sava i Vrbas i planinu Motajica, ali ovi potencijali su nedovoljno iskorišteni i u njima vidimo mogućnost za budući napredak uz neophodna ulaganja.
Trenutno je aktuelna tema uređenja prostora oko ušća Vrbasa u Savu i izgradnja pristaništa za manja plovila uz prateće rekreativne sadržaje i aktivno radimo na pronalaženju sredstava za realizaciju ovog projekta.
Pored ovog, u podnožju Motajice imamo nekoliko uređenih turističkih lokaliteta koji pružaju mogućnost noćenja, organizovanja raznih proslava, druženja, tim bildinga, sportskih aktivnosti i rekreacije.
Uz prirodne vrijednosti, veliki značaj i trenutno najveću posjećenost ima manastir Osovica koji je postao značajan lokalitet vjerskog turizma. Bratstvo manastira je usmjereno ka ulaganju u dodatne sadržaje koji bi doprinijeli obogaćivanju turističke ponude i dužem zadržavanju turista. Položaj manastira pruža mogućnost kombinovanja vjerskog i rekreativnog turizma s obzirom da je lokalnim putem povezan sa selom Gornja Lepenica gdje imamo nekoliko izletišta sa rekreativnim sadržajima i mogućnošću smještaja. Uz dodatna ulaganja u turističku infrastrukturu ovdje vidimo veliku mogućnost za stvaranje turističkog proizvoda koji bi posjetiocima pružao mogućnost višednevnog boravka.
U našoj opštini organizuju se i brojne manifestacije po kojima smo postali prepoznatljivi. To su Gastro fest u Bardači, Traktorijada, Biciklijada, Džipijada, Motorijada, Urban fest i druge. Sve one privlače veliki broj posjetilaca iz Srpca i drugih opština i gradova a neke imaju i međunarodni karakter. Nastojimo da podržimo ove i druge manifestacije i tako dodatno unaprijedimo turističku ponudu.
Kroz digitalnu platformu Agrolife omogućili ste poljoprivrednicima da efikasnije organizuju proizvodnju, a biće olakšan i proces kontrole parcela koje se izdaje u zakup. Koliko će to poboljšati upravljanje poljoprivrednim zemljištem u vašoj opštini?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Srbac je jedna od četiri lokalne zajednice u Republici Srpskoj u kojoj se realizuje pilot projekat “Digitalizacija opštinskog upravljanja zemljištem”, a provodi ga privredno društvo „Telegroup“ iz Novog Sada, uz podršku GiZ-a, Privredne komore Republike Srpske i Regionalne mreže za povoljno poslovno okruženje BFC SEE.
Кroz AgroLIFE softver, koji je razvio „Telegroup“, imamo podatke o svim zakupcima, odnosno plodoredu, ukupnoj sjetvenoj strukturi, prinosima i opremi koja je korištena u procesu proizvodnje, dok s druge strane, poljoprivrednici imaju sve informacije koje su im potrebne za uspješnu sjetvu i ostvarenje odgovarajućeg prinosa, poput praćenja rasta uzgoja, vremenske prognoze, evidenciju svih troškova koji su nastali u toku proizvodnje i slično.
Ono što je važno, besplatan pristup platformi imaju svi poljoprivredni proizvođači, bez obzira da li su naši zakupci ili ne i potrebno je samo da redovno ažuriraju svoje podatke na platformi i prate stanje na parcelama.
U okviru projekta su u decembru prošle godine postavljene četiri meteorološke stanice u Кorovima, Sitnešima, Crnaji i Liliću koje će pored informacija o klimatskim uslovima, sa preciznošću od 90 odsto, omogućiti predviđanje raznih oboljenja, odnosno pojave štetočina na pojedinim poljoprivrednim kulturama.
Ovih dana smo dobili i novi GPS uređaj za identifikaciju parcela koje opština izdaje u zakup a još ranije nam je uručen i jedan računar s monitorom i dva laptop računara sa neophodnim softverima.
Tokom realizacije projekta registrovano je više od 3500 korisnika platforme u Srbiji, Crnoj Gori i BiH a 1300 zakupaca u 10 pilot opština je koristilo platformu.
To će značajno doprinijeti unapređenju poslovne infrastrukture u oblasti agrara, što je izuzetno važno za opštinu Srbac, s obzirom na to da je poljopriveda jedna od zacrtanih strateških grana razvoja naše lokalne zajednice.
Na području opštine Srbac u proteklom periodu realizovan je veliki broj značajnih projekata vezanih za unapređenje saobraćajne infrastrukture. Šta biste izdvojili kao najznačajnije?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Jedan od najznačajnijih je projekat sanacije regionalnog puta Srbac-Prnjavor-Teslić čija dužina je iznosila 82,9 kilometara a dionica kroz Srbac je bila duga oko 20 kilometara. Vrijednost investicije iznosila je 26 miliona KM a projekat je finansiralo Javno preduzeće “Putevi Srpske”. To je omogućilo bolju frekvenciju saobraćaja kroz našu opštinu ali i bolju saobraćajnu povezanost Srpca sa lokalnim zajednicama u okruženju.
Podsjetiću da je u prošloj godini rekonstruisano preko 40 kilometara putnih pravaca koji prolaze kroz Srbac. Poseban značaj imala je i obnova lokalnog puta od Kukulja do Dušanova u dužini od preko osam kilometara, što je urađeno nakon skoro pola vijeka, za šta je Vlada Republike Srpske izdvojila dva miliona KM. Ovaj put povezuje Srbac sa Gradiškom i Laktašima, koristi ga dosta mještana, naročito poljoprivrednika i istinska je žila kucavica Lijevča polja.
U narednom periodu neophodna je potpuna rekonstrukcija magistralnog puta Nova Topola-Srbac-Derventa koji se nalazi u veoma lošem stanju, naročito kada je riječ o dionici od Srpca do Dervente. Dobili smo najave prilikom prošlogodišnje posjete Milorada Dodika i Željke Cvijanović našoj opštini da će ovaj putni pravac biti uvršten u jedan od prioriteta i nadamo se realizaciji ovog projekta. Već smo poveli aktivnosti izmjene regulacionog plana kako bi se na jednom dijelu ovog puta izgradila kružna raskrsnica što će povećati sigurnost učesnika u saobraćaju i smanjiti broj saobraćajnih nezgoda.
Kakva je raspoloživost zdravstvene infrastrukture, da li će se u narednom periodu raditi na modernizaciji u ovom sektoru?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Nosilac primarne zdravstvene zaštite u Srpcu je Dom zdravlja koji radi sa šest timova porodične medicine u centralnoj zgradi u Srpcu i pet timova u terenskim ambulantama.
Pored usluga iz domena porodične medicine pružaju se specijalističke zdravstvene usluge putem konsultanata iz drugih ustanova a omogućeni su i ultrazvučni pregledi na savremenom aparatu.
Terenske ambulante djeluju u Razboju, Кukuljama, Кobašu, Sitnešima i Nožičkom i moram reći da većina njih nema ekonomsko-finansijsku opravdanost s obzirom na velike troškove rada u ovim ambulantama i mali broj registrovanih osiguranika, ali je i pored toga održan njihov rad kako bi zdravstvena zaštita bila dostupna stanovništvu u ruralnim područjima.
Izuzetak je ambulanta u Razboju koja ima finansijsku opravdanost i koja pokriva značajan broj osiguranika i naši planovi su da u ovoj mjesnoj zajednici gradimo novu ambulantu. Ove aktivnosti vodimo već nekoliko godina i trenutno biramo najpovoljniju lokaciju za ovu investiciju. Sigurno je da se radi o finansijski zahtjevnom projektu za koga će nam trebati velika podrška republičkih institucija.
U Srpcu funkcioniše i nekoliko privatnih zdravstvenih ustanova poput stomatoloških ordinacija, apoteka i specijalističkih ordinacija a jedan od njih je i Specijalistički centar “Hemera” koji ima planove da u budućnosti gradi novi objekat kojim bi se značajno proširio obim pružanja specijalističkih usluga za građane naše opštine.
Koliko sredstava iz budžeta će u ovoj godini biti izdvojeno za rad mjesnih zajednica i realizaciju njihovih projekata?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Za dodjelu sredstava mjesnim zajednicama za rješavanje manjih infrastrukturnih radova iz opštinskog budžeta će biti izdvojeno 10 hiljada КM a javni poziv, koji je u toku, traje do 15. jula ove godine.
Između ostalog, predviđeno je vanjsko i unutrašnje uređenje objekata mjesnih zajednica, nabavka opreme i uređenje dvorišta. Visina sredstava po pojedinačnom projektu iznosi do 2.500 КM a svaki savjet mjesne zajednice ima pravo da predloži jedan projekat.
Novom metodologijom rada mjesnih zajednica, u sklopu projekta koga realizujemo sa Savezom opština i gradova RS, predviđen je novi način organizovanja i djelovanja foruma građana koji će se održavati po uzoru na nekadašnje zborove ali sa mnogo ozbiljnijom pripremom u koju će biti uključen veći broj ljudi, poput koordinatora, inicijatora i facilitatora koji će usmjeravati sastanak u cilju kvalitetnijeg donošenja odluka.
Treba naglasiti da je u proteklom periodu značajan dio projekata mjesnih zajednica, koji zahtjevaju veća novčana ulaganja, uvršten u Program kapitalnih investicija opštine Srbac od 2023. do 2027. godine, a kandidovan je takođe putem savjeta mjesnih zajednica.
U više navrata smo realizovali i javni poziv za dodjelu novčanih sredstava neformalnim grupama mladih koje su takođe aktivno radile na obnovi ruralne infrastrukture.
Trudimo se da napravimo iskorak, značajnije podržimo rad mjesnih zajednica i češće razmjenjujemo informacije kako bi se poboljšala komunikacija sa Opštinskom upravom.
Koji su to ključni, strateški projekti čiju realizaciju građani Srpca mogu očekivati u narednom periodu?
DRAGOSAVLJEVIĆ: Strateškim ciljevima predviđeniм novom strategijom razvoja do 2028. godine predviđeno je povećanje obima privredne aktivnosti, unapređenje kvaliteta života stanovnika i očuvanje prirodnih resursa.
U tom pogledu radićemo na intenzivnom razvoju preduzetništva i malih i srednjih preduzeća, odnosno unapređenju poslovnih zona a prioritet nam je i veći razvoj poljoprivredne proizvodnje u smislu izgradnje sistema za navodnjavanje i otkupnog centra, te instalacija nove inkubatorske stanice uz stalno povećanje godišnjih podsticaja za poljoprivredne proizvođače.
Pored završetka izgradnje zgrade za mlade bračne parove i novog vrtića, radićemo na adaptaciji i sanaciji školskih objekata, izgradnji sportske infrastrukture i rekonstrukciji i opremanju objekata kulture, među kojima se izdvaja nekadašnji Dom mladih koga adaptiramo u umjetničku galeriju, a radovi bi trebali početi uskoro.
Nastavićemo sa proširenjem i izgradnjom vodovodne i kanalizacione mreže, naročito u selima Lijevča polja a u dugoročnom planu je i izgradnje kolektora i postrojenja za tretman otpadnih voda. U cilju efikasnijeg upravljanja otpadom, planiramo sanaciju divljih deponija a prioritet je deponija u Srpcu u blizini rijeke Save, za šta će nam biti potrebna ogromna finansijska sredstva i nadamo se podršci republičkih institucija.
Uz poboljšanje razvoja međuregionalne i regionalne putne povezanosti, radićemo na rekonstrukciji lokalnih putnih pravaca i poboljšanju energetske efikasnosti kroz utopljavanje javnih objekata i zamjenu postojećih svjetiljki ulične rasvjete novim LED rasvjetnim tijelima što će smanjiti potrebnu energiju za zagrijavanje i klimatizaciju, smanjiti troškove i potrošnju električne energije.
Aktivno radimo i na unapređenju rada uprave i opštinskih javnih službi, u smislu digitalizacije uprave, što ćemo dobrim dijelom učiniti već ove godine kroz projekat MEG i platformu “E-Citizen” koja će u značajnoj mjeri olakšati građanima da upute određene žalbe ili upite i dobiju odgovor u roku od 48 časova, postave pitanja izabranim odbornicima, učestvuju u javnim raspravama i slično, a sve to će u konačnici omogućiti jednostavniji i transparentniji rad lokalne uprave.
Treba naglasiti da će nam snažan oslonac u realizaciji svih strateških ciljeva biti Vlada Republike Srpske i kabinet predsjednika Republike Srpske bez čije finansijske pomoći ne bi bila moguća sva dosadašnja infrastrukturna ulaganja.
Nadamo se da ćemo u predviđenom strateškom periodu do 2028. godine stvoriti povoljan ambijent za otvaranje novih i proširenje postojećih proizvodnih kapaciteta, poboljšanje putne i komunalne infrastrukture, unapređenje zaštite životne sredine, porast stope nataliteta i poboljšanje sveukupnog kvaliteta života, te stvaranje efikasne, transparentne i moderne uprave koja će znati odgovoriti na sve zahtjeve društvenog razvoja.
(Aldijana Mirković)
Oznake: Mlađan Dragosavljević
