Ovo je prava istina o bajkama braće Grim

Bajke kao što su “Ljepotica i zvijer” i “Cvilidreta” prvi put su zapisane u 18. i 19. vijeku, a najnovija je studija pokazala da su zapravo nastale hiljadama godina ranije, a neke su se prepričavale čak i u bronzano doba, i to na nekom odavno izumrlom indo-evropskom jeziku, piše britanski Guardian.

Primjenjujući tehnike bioloških istraživanja, naučnici su proučavali postojanje veza između 275 indo-evropskih bajki, utvrdivši da su neke od njih nastale dosta prije nego što se mislilo, čak prije razvoja indo-evropskih jezika, a nekima su korijene datirali unazad i do bronzanog doba.

Među primjerima su i bajke “Ljepotica i zvijer”, prvi puta zapisana 1740., te “Cvilidreta” (1812.) braće Grim.

-Sa sigurnošću se može reći da obe bajke sežu unazad do prve pojave velikih zapadnih indo-evropskih jezičnih podgrupa- tvrde autori studije, antropolog Džejmi Tehrani s britanskog univerziteta Durham i etnograf Sara Grasa da Silva s lisabonskog univerziteta Universidade Nova de Lisboa.

Njihova studija, objavljena u časopisu Royal Society Open Science , daje brojne odgovore na pitanja evropskog kulturnog nasljeđa, te pokazuje da su te priče prepričavane u vrijeme prije nego što su nastali engleski, francuski i italijanski jezik, piše Guardian.

I sam Vilhelm Grim vjerovao je da mnoge priče koje je zajedno sa svojim bratom Jakobom pomogao popularizovati vuku korijene iz zajedničke kulturne istorije koja datira unazad do prije pojave indo-evropskih jezika. Kasniji su stručnjaci to opovrgavali, tvrdeći da su neke priče puno novijeg datuma i prepričavane usmenom predajom, te po prvi put zapisane u 16. ili 17. vijeku.

Pitanje odakle dolaze bajke jedna je od najvećih zagonetki svih istraživanja koja se bave tim dijelom kulturnog naslijeđa, kazala je Da Silva za Guardian.

-Rekonstrukciju njihovog nastanka često ometaju poteškoće u utvrđivanju kom tačno žanru pripadaju, ali i bogata međuigra između usmene predaje i pisane tradicije- pojasnila je.

Nova metoda mapiranja priča baziranjem zajedničkih jezika i geografske blizine primjenjiva je jer se u tradiciji usmene predaje narodne bajke prenose govornim jezikom, pa je tako moguće očekivati određene korelacije, budući da se i jezici i narodne bajke prenose s generacije na generaciju.

Studija Tehranija i Da Silve potvrdila je teoriju Vilhelma Grima.

-Neke od priča datiraju unazad daleko prije najranijih zapisa te daleko prije nastanka klasične mitologije – neke se verzije čak pojavljuju u latinskim i grčkim tekstovima – no naša otkrića sugerišu da su daleko starije i od toga- kazao je Tehrani.

Analiza je pokazala da je korijene bajke “Dječak i čarobni grah” moguće pratiti unazad do prije više od 5 hiljada godina. “Ljepotica i zvijer” i “Cvilidreta” su priče stare oko 4 hiljade godina, a danas ne toliko poznata priča o kovaču koji je prodao dušu đavolu, oko 6 hiljada godina, odnosno, prepričavana je još u bronzano doba.

Kako bi utvrdili starost bajki, naučnici su u svojoj studiji primijenili metode filogenetske analize, razvijene radi istraživanja evolucijskih odnosa među vrstama, te koristeći indo-evropsko jezično stablo u potrazi za porijeklom zajedničkih priča na njemu.

-Zaista je prilično nevjerovatno da su te priče preživjele, a da nisu zapisane. Prepričavane su u vrijeme prije nego što su engleski, francuski i italijanski jezici uopšte postojali i to vjerojatno na nekom odumrlom indo-evropskom jeziku- ocijenio je Tehrani.

(Vesti.rs)