Pad stakla i istorija “jedinog” banjalučkog nebodera (FOTO)

U nedjelju je palo staklo za 11. sprata nebodera u centru Banjaluke i lakše povrijedilo jednog prolaznika. Nezgoda koja srećom nije završena tragično skrenula je pažnju na stanje poznate zgrade koja je jedan od simbola Banjaluke.

Iako je policija saopštila da je izlaskom na lice mjesta utvrđeno, da je “usljed dotrajalosti palo staklo sa 11. sprata stambene zgrade u ulici Veselina Masleše”, jasno je da nije riječ o stambenoj zgradi. Jedina zgrada koja ima 11 (tačnije 12) spratova u Gospodskoj je čuveni “Čajevčev neboder”.

O svemu je obaviješten tužilac i Komunalna policija. S obzirom da se radi o zgradi staroj 55 godina očekuje se da se utvrdi u kakvom su stanju druga stakla i spoljni dijelovi objekta jer se zgrada nalazi u jednom od najfrekventnijih dijelova grada.

U vezi s tim očekujemo i odgovor od nadležnih iz Gradske uprave, kojima smo uputili pitanja.

Zgrada je sagrađena 1967, godine kao poslovni soliter u kojem je bilo sjedište vise banjalučkih firmi.

Temelji su iskopani četiri godine ranije. Kao arhitekti potpisani su: Dušan Marčeta, Vlado Šulovski i Josip Vidaković

Kolokvijalno je prozvana ”Čajevčev neboder” jer je na vrhu decenijama stajao reklamni natpis banjalučkog preduzeća ”Čajavec”. Iako su kasnije u Banjaluci izgrađene mnogobrojne zgrade veće spratnosti ova građevina u centru ostala je prva asocijacija na riječ ”neboder”.

Iz zemljotresa 1969. godine izašao je neoštećen zahvaljujući činjenici da je građen od amiranog betona.

Neboder je po izgledu, visini i načinu gradnje šezdesetih godina simbolizovao istorijski intenzivan period u razvoju grada kada se Banjaluka ubrzano naseljavala i industrijalizovala.

Danas je takođe sjedište različtih preduzeća i organizacija, a oko poslovnih prostora u neboderu godinama se vodi bitka na sudovima između kompanije “Malbašić” i firme “Krajina Borac”.

Terasa u podnožju, danas gornji dio kafića istog imena, nekada je bila glavna gradska bina. Na njoj su se slavili sportski uspjesi, ali su održavani i politčki mitinzi. Prostor u neboderu je 2008. godine bio dio međunarodne izložbe savremene umjetnosti ”SpaPort”.

U katalogu “DO.CO.MO.MO” našeg ogranka međunarodne organizacije posvećene dokumentovanju, zaštiti i promociji objekata i urbanih cjelina Modernog pokreta u arhitekturi (promocija je zakazana za danas), predstavljen je i ovaj neboder. Navodi se da zgrada kao primjer modernističke arhitekture nije zaštićena, ali da je u stabilnom stanju.

Sa vrha se pruža lijep pogled na cijeli grad.

(mondo.ba/foto: Slaven Petković)