Prekoračeno šest od devet granica: Zemlja je sada daleko van sigurnog prostora za čovječanstvo

Američki i međunarodni naučnici zobjavili upozorenja o rekordnim temperaturama i pogoršanju posljedica klimatskih promjena posljednjih sedmica.

Avgust 2023. godine bio je najtopliji avgust ikad zabilježen, a sjeverna hemisfera doživjela je najtoplije meteorološko ljeto, objavila je američka Nacionalna uprava za okeane i atmosferu (NOAA).

“Globalni morski toplotni talasi i rastući El Ninjo dovode do dodatnog zagrijavanja ove godine, ali sve dok emisije štetnih gasova nastavljaju da podstiču ravnomjeran marš pozadinskog zagrijavanja, očekujemo da će u nadolazećim godinama biti oboreni novi rekordi”, izjavila je glavna naučnica NOAA Sara Kapnik.

Upozorenje dolazi nakon studije objavljene u časopisu “Science Advances”, koja je otkrila da je planeta prekoračila šest od devet granica za procese koji se smatraju ključnima za održavanje stabilnosti i otpornosti Zemljinog sistema u cjelini.

Granice uključuju cjelovitost biosfere, promjene slatke vode i klimatske promjene. Dvije su granice – zagađenost vazduha i zakiseljavanje okeana – blizu probijanja, dok se samo jedna, atmosferski ozon, malo oporavila.

“Zemlja je sada daleko izvan sigurnog operativnog prostora za čovječanstvo”, navodi se u studiji, prenosi Slobodna Dalmacija.

Prema istraživačima NOAA, globalne površinske temperature u avgustu bile su 2,25 stepena iznad prosjeka 20. vijeka.

Osim što je bio najtopliji avgust u 174 godine bilježenja NOAA, u tom je mjesecu zabilježena i treća najviša temperaturna anomalija od svih zabilježenih mjeseci, što znači treća najviša od prosjeka.

Vrući mjesec nastavio je trend koji je započeo sedmicama ranije, pri čemu su jun i jul postavili mjesečne temperaturne rekorde.

Zajedno, od juna do avgusta razdoblje definisano kao meteorološko ljeto na sjevernoj hemisferi i meteorološka zima na južnoj hemisferi – bilo je najtoplije zabilježeno. U tom je razdoblju sjeverna hemisfera bila 2,59 stepeni iznad prosjeka.

Čak je zadnjih 10 razdoblja od juna do avgusta 10 najtoplijih takvih razdoblja ikada zabilježenih. Globalna površinska temperatura od početka godine – od januara do avgusta – rangirana je kao druga najtoplija zabilježena.

Izvještaj naučnika je potvrdilo ono što su milioni ljudi doživjeli posljednjih mjeseci, uključujući rekordne toplotne talase koji su dotakli gotovo svaki kutak planete.

Azija, Afrika, Sjeverna i Južna Amerika imale su najtopliji avgust u istoriji, kao i Arktik. Evropa i Okeanija – regija koja uključuje Australiju – imale su drugi najtopliji avgust u istoriji, navodi se u izvještaju.

Nije proključalo samo kopno: avgusta je postavio rekord za najveću mjesečnu anomaliju površinske temperature mora – 1,85 stepeni iznad prosjeka. Zagrijavanje okeana pridonijelo je smanjenju morskog leda, a Antarktik je doživio četvrti mjesec zaredom s najnižim nivoom morskog leda do sada.

Globalno, nivo morskog leda u avgustu bio je oko 550.000 kvadratnih milja manji od prethodnog najnižeg rekorda, postavljenog u avgustu 2019.