“Putin trlja ruke i čeka haos” Zapadni analitičari najavljuju politički zemljotres u Evropi, za sve optužuju ruskog lidera

Na parlamentarnim izborima u Švedskoj desio se zabrinjavajući preokret – najviše glasova je dobio desničarski blok na čelu sa strankom koja ima korijene u neonacizmu.
Još veći šok bi bilo ono što ankete i politički analitičari predviđaju za izbore u Italiji 25. septembra ubjedljivu pobjedu krajnje desničarske koalicije čija istorija, vrijednosti i politika predstavljaju direktan izazov evropskom jedinstvu. Ove rezultate ruski predsjednik Vladimir Putin bi slavio i pokušao da eksploatiše, navodi Vašington post, a prenosi Srpska info.

Švedska je nakon, kako navode “ruske invazije” na Ukrajinu krenula putem ka članstvu u NATO. Domaći društveni problemi – nagli porast nasilja u bandama i oružjem koje mnogi Šveđani povezuju sa migrantima – podstakli su uspon desničarskog bloka, neprikladno nazvanog Švedske demokrate (čiji su osnivači uključivali bijele suprematiste). Blok je osvojio tijesnu većinu glasova i najvjerovatnije ulaze u sastav sljedeće vlade.

Italijanski izbori nagovještavaju ono što bi mogao biti daleko veći problem za Evropu. Кako stvari sada stoje, Đorđa Meloni, čija je stranka Braća Italije favorit na izborima, mogla bi da postane prva političarka ekstremne desnice koji će voditi veliku ekonomiju evrozone, što je seizmički događaj. Njenim uzdizanjem Italija bi se marginalizovala u Evropi, prenosi Blic.

Partija Melonijeve nasljednica je stranke Benita Musolinija, fašističkog diktatora iz Drugog svjetskog rata kome se i sama Meloni nekada otvoreno divila. Nedavno se pozicionirala kao autsajder, uglavnom tako što je svoju stranku držala izvan široke koalicione vlade koju je predvodio bivši premijer Mario Dragi, a koja se raspala u julu. To je, zajedno sa navodno protradicionalnom porodičnom platformom koja napada migrante i LGBT prava, formiralo osnovu za njen uspon. Obećala je pomorsku blokadu kako bi sprečila migrante da se iskrcavaju na italijanske obale. Zapravo, veću prijetnju budućnosti Italije predstavljaju stotine hiljada mladih koji odlaze da nađu posao u drugim zemljama, a ne desetine hiljada migranata koji dolaze da ga traže.

Meloni je u posljednje vrijeme ublažila svoju retoriku, podstaknuta sa 200 milijardi dolara u pandemijskim fondovim koje Italija očekuje od Evropske unije. Ona je takođe zauzela oštar stav prema ruskoj kampanji u Ukrajini i samom Putinu. Međutim, njena ključna koaliciona partnera, bivši premijer Silvio Berluskoni i bivši zamjenik premijera Mateo Salvini, zauzeli su dvosmislenije pozicije. Prije nedjelju dana, Salvini je doveo u pitanje Zapadne sankcije Moskvi, sugerišući da bi one mogle više da naškode Evropi nego Rusiji.

Te diskusije su poklon za Putina. Dok njegova vojska bježi pred kontranapadom Ukrajine, ruski moćnik je pojačao svoj energetski pritisak na Zapadnu Evropu, koja se priprema za nestašicu prirodnog gasa ove zime. Izgledi za povećanjem razdora oko sankcija u ključnoj ekonomiji evrozone mogu biti najbolja šansa Rusije da ublaži sankcije i poboljša svoje opadajuće bogatstvo. Italijani treba dvaput da razmisle prije nego što gospodinu Putinu uruče takav poklon , piše “Vašington post”.

Kako piše američki list, Putin je “slomljen” zbog nedavnih neuspjeha ruske vojske, posebno u Hersonu, ali će da ga razveseli činjenica da će na jesen brojni građani zapadne Evrope najvjerovatnije izaći na ulice zbog ekonomske situacije u svetu. Putin će, prema pisanju, autora da iskoristi svaki resurs u svom arsenalu dezinformacija kako bi natjerao demonstrante da izvrše podjele u društvima i na taj način oslabe međunarodni front protiv njega.

Prema istraživanju kompanije “Verisk Mejplkroft”, građanski nemiri će izbiti u čak 101 zemlji, a žarišta se šire od Šri Lanke i Alžira do relativno dobrostojeće Evrope. Glavni pokretač nezadovoljstva među građanima je inflacija, posebno skok cijena hrane i energenata, a to je velikim dijelom izazvala vojna operacija u Ukrajini, ali su u to uključeni i drugi faktori.

“Vašington post” ističe da su Česi i Nijemci otkrili zabrinjavaći obrazac. Naime, na desetine hiljada ljudi izašlo je nedavno na ulice Praga, tražeći da EU ukine sankcije Rusiji, odnosno da napravi novi sporazum o gasu, kao i da zaustavi naoružavanje Ukrajine. Kako se navodi, mnogi smatraju da je krivac za ovu situaciju Evropska unija i NATO, a stručnjaci ističu da proteste vode pripadnici ekstremne desnice, odnosno ljevice. Takođe, na hiljade ljudi okupilo se u Lajpcigu i Magdeburgu, gdje su demonstranti izašli na ulice kako bi iskazali nezadovoljstvo zbog inflacije, cijene energenata.

Neki smatraju da su okupljeni tada iskazali simpatije prema Putinu, odnosno ogorčenost prema EU pod vođstvom Sjedinjenih Američkih Država. Stručnjaci ističu da su i u Njemačkoj bili simpatizeri desnice, odnosno ljevice.

Stranka koja okuplja ekstremno desničarske Nijemce je Alternativa za Njemačku (AfD), a ona koja predstavlja politički okvir za ekstrem na drugom kraju političkog spektra je Levica, politička frakcija za koju “Vašington post” piše da korene vuče iz komunističkog režima iz devedesetih godina. Ni jedna ni druga stranka nisu relevantne na području nekadašnje Zapadne Njemačke, ali su postale bitne u “otuđenim istočnim regionima”. Primjer je situacija u pokrajini Turingen, gdje bi AfD i Ljevica imale većinu u pokrajinskom parlamentu ako bi bile u koaliciji.

Obe stranke obećavaju “vruću jesen protiv hladnih nogu”, kako glasi jedan slogan, sa planiranim skupovima svakog ponedjeljka. Iako se stranke distanciraju jedna od druge, u stvarnosti, kako se navodi u komentaru američkog lista, postoji “sumnjivo preklapanje” u njihovim stavovima, kao i to što su “neobično proruski orijentisani”.

Kako navodi “Vašington post”, sklonosti tvrde desnice i ljevice na političkoj margini širom Evrope čine te građane idealnom publikom “korisnih idiota”, što je termin koji se pripisuje ruskom revolucionaru i političaru iz 20. vijeka Vladimiru Lenjinu. Tim izrazom obilježava se osoba koja propagira stavove ili interese grupe ili ideologije koje ne shvata u potpunosti i koriste je u propagandne svrhe. “Vašington post” ističe da se taj termin odnosi na populiste od Francuske do Italije i šire.

Ali Putin, koji je bio agent KGB u Istočnoj Njemačkoj osamdesetih godina, najbolje poznaje svoje korisne idiote u centralnoj Evropi – stoji u komentaru “Vašington posta”. List navodi da će Putin dati “sve od sebe da nastavi da širi laži na Zapadu”, kao i da će ova jesen biti najveći test do sada.

(Z. M.)