RAJČEVIĆ: Jačaćemo marketing da napunimo amfiteatre

Javne visokoškolske ustanove u Srpskoj moraju više ulagati u marketing s ciljem privlačenja ne samo domaćih nego i studenata iz regiona. Moramo pokazati okruženju da imamo kvalitetan sistem visokog obrazovanja koji je skoro besplatan, kao i vrhunske profesore.

Istakao je to u intervjuu za “Glas Srpske” ministar za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo RS Srđan Rajčević i dodao da je u planu kreiranje multimedijalnog portala “Studdž in Srpska”.

– Portal će biti preveden i na strane jezike, a putem njega ćemo predstaviti prednosti naša dva javna univerziteta, dvije javne visoke škole, ali i svih drugih visokoškolskih ustanova u RS – rekao je Rajčević.

GLAS: Kada bi trebalo da zaživi taj portal?

RAJČEVIĆ: Tek sada se razmatra ideja o pokretanju portala, nakon čega slijedi projektni prijedlog, a potom i realizacija.

GLAS: Na poziciji ministra za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo ste odnedavno, šta će biti prioriteti u radu ministarstva?

RAJČEVIĆ: U domenu visokog obrazovanja plan je kreiranje nove vizije, a tu, prije svega, mislim na okrenutost ka naučnoistraživačkom radu i reviziju upisne politike u skladu sa potrebama tržišta rada. Sagledaćemo strateška usmjerenja visokog obrazovanja u kontekstu inovativnosti i uvođenja novih tehnologija i utvrditi koji su visokoobrazovni profili potrebni našoj privredi. U domenu naučnotehnološkog razvoja radićemo na sinergiji između naučnoistraživačke i poslovne zajednice kako bismo obezbijedili ekonomski rast RS. Potenciraćemo osnivanje naučnoistraživačkih centara, a rezultat njihovog rada biće inovacije koje imaju ekonomsku isplativost. Tu je posebno važno istaći ulogu kreativne industrije koja je do sada bila slabo zastupljena kod nas, a koja ima veliki potencijal za razvoj. Što se tiče domena informacionog društva, u ovoj godini započećemo sa digitalizacijom društva, počevši od sistema elektronske uprave. Primjera radi, kada neko dobije prinovu u porodici, moći će iz kuće putem interneta da novorođenče uvede u sistem.

GLAS: Koje konkretne projekte planirate da realizujete u ovoj prvoj godini mandata?

RAJČEVIĆ: Plan nam je da okončamo projekat uspostavljanja Nacionalnog centra za upravljanje digitalnim identitetima. To je baza koja će služiti za razvoj sistema elektronske uprave. Kada riješimo pitanje digitalnih identiteta građana i privrednih subjekata, bićemo u prilici da postepeno razvijamo sistem elektronske uprave koji će se oslanjati na smart kartice koje ćemo početi izdavati u ovoj godini. Plan je da ovo ministarstvo bude predvodnik i primjer u tome jer ćemo nastojati da sve grantove i stipendije koje dodjeljujemo prebacimo na elektronski sistem.

GLAS: Dolazite iz sektora informacionih tehnologija, na kom nivou je informatička pismenost stanovništva RS?

RAJČEVIĆ: Nemamo kriterijum informatičke pismenosti i ne možemo ocjenjivati ko je informatički pismen, a ko nije. Ko se danas smatra informatički pismenim čovjekom? Da li je to onaj koji zna da rukuje operativnim sistemom i kancelarijskim aplikativnim softverom, što se nekada smatralo za informatički pismenog čovjeka, ili je to onaj koji zna da napredno pretražuje određene termine, razvija aplikacije ili koristi društvene mreže? Ne kaskamo za regionom. Imamo mladu populaciju koja se rađa i odrasta uz informacionu tehnologiju.

GLAS: Da li su u planu analize na fakultetima kako bi bila skrojena bolja upisna politika?

RAJČEVIĆ: U dogovoru sa dva javna univerziteta i dvije visoke škole pokrenuli smo analizu upisne politike za iduću akademsku godinu, a koja se bazira na rezultatima iz tekuće akademske godine. Pustićemo univerzitetima da oni urade internu analizu da vide gdje su pogriješili u smislu upisnih kvota koje nisu zadovoljene. Sagledaćemo te analize i donijeti određena rješenja. Uvažićemo i prijedloge poslovne zajednice jer oni najbolje znaju koji su im profili potrebni.

GLAS: Da li će neki studijski programi biti privremeno zamrznuti?

RAJČEVIĆ: Analiziraćemo sve negativne trendove koji se javljaju u vezi sa upisnom politikom i tu moramo uzeti u obzir i regionalne negativne demografske trendove. Procijenićemo koji studijski programi više nemaju svoju ekonomsku opravdanost, vodeći računa o onima koji su kreirani u smislu očuvanja nacionalnog identiteta.

GLAS: Šta će biti sa oko 1.500 “starih” studenata?

RAJČEVIĆ: Univerzitet u Banjaluci je to pitanje već riješio na određeni način tako što je fakultetima dao mogućnost da oni putem konkursnih komisija pozovu stare studente i izvrše prekvalifikaciju u smislu prelaska na bolonjski sistem. Univerzitet u Istočnom Sarajevu nije to tako rješavao i sada neko očekuje da se mijenja legislativa kako bi se produžio rok. Ako bi produžili rok, onda bi oni studenti koji su na Univerzitetu u Banjaluci već u procesu regulisanja svog statusa bili zakinuti. Cilj nam je da se nađe optimalno rješenje za ovaj problem.

GLAS: Postoje razmišljanja da bi RS trebalo da obezbijedi određena sredstva i pošalje svojih najboljih 100 studenata na doktorske studije u inostranstvo i da im po povratku pruži posao i dobru platu. Smatrate li da je to dobro rješenje?

RAJČEVIĆ: Sa istorijskog aspekta posmatrano to i nije neka nova ideja, ali ima smisla. Fondacija “Dr Milan Jelić” stipendira studente koji studiraju u inostranstvu, ali nemamo povratnu vezu, kako da ih obavežemo da nešto i vrate RS. Razmatramo i te modalitete da kroz izmjenu podzakonskih akata obavežemo stipendiste da se nekako oduže Republici.

GLAS: Na kom stepenu je naučni razvoj u RS i šta je planirano?

RAJČEVIĆ: Imamo dosta kvalitetnog kadra u oblasti nauke, ali nemamo strateški pristup. Moramo ih uvezivati sa privredom, da vide da se njihovi radovi i ideje koriste u praksi.

Plate

GLAS: Pred poslanicima u Narodnoj skupštini je i Prijedlog zakona o platama zaposlenih u oblasti visokog obrazovanja i studentskog standarda RS, po hitnom postupku. Šta on donosi?

RAJČEVIĆ: I programom ekonomskih reformi Vlade RS predviđeno je povećanje plata za osam odsto zaposlenima u prosvjeti koji imaju visoku stručnu spremu. Ovim prijedlogom ispravljaju se određene devijacije kada je u pitanju sistematizacija radnih mjesta na javnim univerzitetima jer, na primjer, redovni profesor nije imao motiva da bude i dekan fakulteta jer po starim propisima nije primao nikakvu naknadu za to. Uredili smo platne grupe, u koje smo uvrstili i nove koeficijente.

(Glas Srpske)