Stanovništvo BiH čini tek 0,05% svjetske populacije: Žene u BiH žive pet godina duže od muškaraca

Stanovništvo Bosne i Hercegovine čini ispod 0,05 odsto ukupne svjetske populacije, koja se u prosjeku mjesečno uveća za oko dvije populacije Bosne i Hercegovine, pokazuju podaci koje je objavila Agencija za statistiku BiH.

Prema tom dokumentu u kojem su korišteni i podaci Populacijskog odjeljenja UN, procjenjeni očekivani životni vijek pri rođenju za stanovništvo Bosne i Hercegovine iznosi 76,9 godina, od čega je 74,4 godine životni vijek za muškarce i 79,4 godine za žene, što pokazuje da žene u BiH žive pet godina duže od muškaraca. Takođe, ovi podaci pokazuju da je životni vijek stanovnika BiH veći od svjetskog prosjeka, koji iznosi 71,7 godina.

Prema procjenama Populacijskog odjeljenja UN smatra se da je sredinom 2021. godine broj stanovnika naše planete iznosio oko 7,87 milijardi, od čega 59 odsto u Aziji, 17 odsto u Africi, devet odsto u Evropi, a ostatak se odnosi na druge kontinente. Procjenjuje se da je broj ljudi na planeti zemlji dostigao milijardu u 1804. godini, dvije milijarde u 1927, tri milijarde u 1960., zatim četiri milijarde 1974. godine, pet milijardi u 1987., šest milijardi u 1999. godini, te sedam milijardi u 2011. godini.

“Na globalnom nivou, broj muške populacije blago nadmašuje broj ženske populacije, pa se procjenjuje da u 2021. godini 102 stanovnika muškog spola dolazi na svakih 100 žena. Djeca do 15 godina čine oko 25 odsto svjetske populacije, a stanovništvo starije od 60 oko 13 odsto”, navodi se u izvještaju. Međutim, usljed procesa starenja svjetskog stanovništva, očekuje se da do 2050. godine bude podjednak broj djece do 15 godina i lica starijih od 60 godina.

U Evropi je 25 odsto stanovništva starije od 60 godina, a očekuje se da će udio ove kategorije stanovništva porasti na 35 odsto do 2050. godine.

“Na drugoj strani, u Africi koja ima najmlađe stanovništvo očekuje se rast udjela ove kategorije sa sadašnjih šest na devet odsto u 2050. godini”, pokazuju ovi podaci.

Godišnji broj živorođene djece u svijetu iznosi oko 141 milion, a umrlih oko 58 miliona stanovnika, te prirodni priraštaj  iznosi oko 83 miliona stanovnika godišnje. Raspoloživi podaci pokazuju da stanovništvo u svijetu raste po stopi od 1,1% godišnje, ta stopa je u opadanju i predviđa se njeno smanjivanje u narednom periodu.

“Postoje izrazite razlike u prirodnom kretanju stanovništva pojedinih regiona i zemalja svijeta. Tako je u razvijenom dijelu planete, što se odnosi na Evropu, Sjevernu Ameriku, Australiju, Novi Zeland, Japan stopa nataliteta iznosila 10‰, a mortaliteta 10,‰, Dok je u manje razvijenom dijelu svijeta, stopa nataliteta iznosila je 20,5‰, mortaliteta 7,2‰, a prirodnog priraštaja 13,3‰”, pokazuju ovi podaci koje je objavila Agencija za statistiku BiH.

Prema ovim podacima, stopa nataliteta 2019. godine u Bosni i Hercegovini bila je 8,1‰, a  mortaliteta 11,1‰ što je rezultovalo negativnim prirodnim kretanjem stanovništva od -3‰.

Procjenjeni očekivani životni vijek pri rođenju za svjetsku populaciju iznosi 71,7 godina, odnosno za muškarce 69,4, a za žene 74 godine. Najniži je u Sijera Leoneu (51,8), Centralnoafričkoj Republici (52,2), Čadu (52,9), Nigeriji (53,4), a najviši u Japanu (83,8 godine), Švajcarskoj (83,3), Španiji (83,1) i Singapuru (83).

Prema srednjoj varijanti projekcija Populacijskog odjeljenja UN-a očekuje se da svjetska populacija dostigne 8,55 milijardi do 2030. a 9,74 milijardi do 2050. godine. Očekuje se da se do 2050. godine stanovništvo Afrike uveća za 81,2 odsto, a Evrope smanji za pet procenata.

“U narednim decenijama očekuje se nastavak rasta svjetske populacije, s tim što će stopa rasta nastaviti da se smanjuje. Očekuje se dalje smanjenje fertiliteta svjetskog stanovništva, što će osim sporijeg rasta voditi i starenju svjetske populacije. Tome će doprinjeti i očekivano produženje životnog vijeka”, stoji u ovom izvještaju u kojem se dodaje i da se očekuju velike razlike u demografskom razvoju među pojedinim zemljama, dok jedne očekuje depopulacija, drugima predstoji brz rast stanovništva.

Kako se navodi, među glavnim procesima koji se odnose na svjetsko stanovništvo je i proces urbanizacije. Naime, dok je gradsko stanovništvo u 1975. godini obuhvatalo 37 procenata svjetske populacije, procjenjuje se da od 2008. godine prvi put u istoriji većina svjetskog stanovništva živi u gradovima i da će se rast udjela urbanog stanovništva nastaviti i u predstojećem periodu.

(N.Sp)