Juno danas prolijeće pored svijeta s najviše vulkana u Sunčevom sistemu

NASA svemirska letjelica Juno bi danas trebalo da proleti pored svijeta s najviše vulkana u našem Sunčevom sistemu. Radi se o prvom od devet preleta pored Jupiterovog mjeseca Ioa koje bi trebalo da ostvari u sljedećih godinu i po dana. Dva od tih bliskih susreta dogodiće se na udaljenosti od samo 1.500 kilometara.

Juno je 5. jula uhvatila nevjerovatan infracrveni pogled na Io s udaljenosti od 80.000 kilometara. Najsvjetlije tačke na snimci prikazuju najviše temperature na mjesecu po kojem se prostire na stotine vulkana od kojih neki mogu izbaciti lavu desetima kilometara u visinu, piše CNN.

Može li biti života na Iou?

Naučnici će tom prilikom pokušati saznati što više o mreži vulkana na tom aktivnom tijelu i o tome kako na njih djeluje Jupiter. Io je samo malo veći od našeg Mjeseca te je oko jedne četvrtine promjera Zemlje. Plimno je zaključan, odnosno uvijek je istom stranom okrenut prema Jupiteru.

Ima vrlo rijetku atmosferu koja se prvenstveno sastoji od sumporovog dioksida, koji se na Zemlji ponekad koristi za konzerviranje sušene hrane. Na njemu gotovo sigurno ne bi mogao opstati život kakav poznajemo, ali to ne znači da ne može sadržavati neki oblik života kakav nam nije poznat.

Svemirska letjelica Juno kruži oko Jupitera od 2016, a tokom produžetka misije, koja bi trebalo da traje do kraja 2025. godine, istražuje njegove fascinantne mjesece. Tako je 2021. proletjela pored Ganimeda, a ranije ove godine blizu Europe.

Svojim je instrumentima uspjela baciti pogled ispod ledene kore oba mjeseca i prikupiti podatke o unutrašnjosti Evrope, gdje se vrlo vjerovatno skriva slani okean. Mjesec Evropu prekriva ledena kora debljine između 16 i 24 kilometra, a naučnici smatraju da se ispod nje nalazi okean dubine od 64 do 161 kilometra.

Mjeseci koji skrivaju okean

Podaci koje je prikupio Juno poslužiće kao dodatna podloga dvjema misijama na Jupiterove mjesece koje bi trebalo da počnu unutar sljedeće dvije godine: JUICE Evropske svemirske agencije i NASA Europa Clipper.

Letjelica JUICE bi trebalo bi da bude lansirana u aprilu 2023, a zatim tri godine da istražuje Jupiter i tri njegova ledena mjeseca – Ganimed, Kalistu i Evropu. Naime, smatra se da sva tri mjeseca imaju okeane ispod svoje ledene kore, a naučnici žele da istraže da li je Ganimedov okean potencijalno nastanjiv.

Europa Clipper bi trebalo da bude lansirana 2024. i do 2030. napraviti 50 bliskih preleta pored Jupiterovog mjeseca Evrope. Pritom će stručnjaci s velikim zanimanjem proučavati ima li on zaista ispod svoje kore okean te da li je on pogodan za razvoj života, piše Index.