Tvrđava Kastel – dragulj koji šuti, a istoriju priča
Mnogi Kastel opisuju srcem Banjaluke i draguljem koji s gradom na Vrbasu vijekovima djeli dobro i zlo, jer tvrđava Kastel prkosi svim nesrećama, istoriji i vremenu koje je pored nje prošlo.
Kameni bedemi, koji se nalaze u centru krajiške ljepotice, kao da tu stoje kako bi nam probudili znatiželju o istoriji grada na Vrbasu. Kao da nam žele ispričati istorijsku priču o bitkama, trgovini, uspjesima i padovima.
Kastel gradili Rimljani, dogradili Turci
Kako je vijekovima njegov izgled mijenjan, arheolozi su utvrdili da počeci razvoja naselja na mjestu današnjeg Kastela potiču još iz paleolitskog doba, na što upućuju nalazi kamenog oruđa i oružja.
Položaj ovog naselja, koje se dalje razvijalo kroz epohu neolita i bronzanog doba, karakterističan je za naselja badenske kulture jer se nalazi na izdignutim dijelovima riječne terase rijeke Vrbas.
Ukupna površina kompleksa iznosi 48.000 kvadratnih metara, od toga unutar bedema 26.610 kvadratnih metara, a izvan bedema oko 21.390 kvadratnih metara. Bedeme čine devet bastiona i dvije kapi-kule u sklopu bedema.
Unutar bedema nalazi se više objekata, među kojima centralni logor sa dvije kule i malim arsenalom, centralni arsenal, tzv. kamena zgrada, te više različitih zidova koji su dijelili i formirali pojedine interne prostore.
Ipak, “novo” poglavlje u prošlosti Banjalučke tvrđave započinje, rimskim osvajanjima ilirskih teritorija. Rimski vojnici su za svoje potrebe gradili vojne logore, poznate kao Castrae, zato se često kaže da su današnji Kastel gradili Rimljani, a dogradili Turci.
Tvrđava šutnjom istoriju priča
Malo je prostora da bi se ispričala istorija Kastela, koji nas svojim današnjim izgledom uči lekciji iz nemarnosti, nepoznavanja prošlosti, nebrizi.
Iako šuti, banjalučka tvrđava nas podsjeća na prošlost, šaljući nam signale da moramo gledati u našu, ali i njenu budućnosti.
(mojabanjaluka)
Na festivalu u Kanu biće prikazan film hrvatskog režisera o zločinu Srba nad Bošnjacima
